Leita í fréttum mbl.is

Fćrsluflokkur: Menning og listir

"Segja frjálsa Íslendinga hafa borgađ Icesave"

Frjálsir menn

Slíka fyrirsögn erum viđ vonandi aldrei eftir ađ sjá í sögubókum framtíđarinnar. En alveg eins og sá hluti íslensku ţjóđarinnar, sem er ađ fara yfir um vegna ţess ađ hann vill ólmur borga skuld sem ekki er ţjóđarinnar, virđist nú komiđ í ljós ađ frjálsir Egyptar hafi valiđ ađ taka á sig ţrćlaok og hafi reist pýramída í ţjóđarátaki, allt fyrir ánágjuna. Eđa svo segir ríkisfornleifafrćđingur Egypta, Secretary General of the Egyptian Supreme Council of Antiquities, Zawi Hawass.

Ef ríkisfornleifafrćđingur Egypta vćri ekki almennt talinn vera fjölmiđlatrúđur og illa gefinn, og ađ fornleifafrćđingurinn sem vann međ Hawass viđ rannsóknir á  „grafhýsinu" í Giza međ beinum "frjálsra Egypta" hefđi ekki veriđ Bandaríkjamađur sem vill halda rannsóknarleyfi sínu á Egyptalandi (sem Hawass úthlutar einn), hefđi ég trúađ ţessu.

Ţjóđarátakiđ sem Zahi Hawass (sjá http://www.drhawass.com/) talar um, telur hann sig međal annars sjá í „ađ á vettvangi hafa fundist fornleifar sem benda til ţess ađ verkamennirnir 10.000, sem reistu píramídana, hafi borđađ 21 nautgripi og 23 kindur, sem bćndur hafi sent ţeim daglega". Ef ţetta er rétt, hljóta bćndurnir ađ hafa veriđ ţrćlarnir.  En ekki verđur nú mikil veisla fyrir 10.000 frjálsa menn í erfiđisvinnu međ kjötiđ af ţessum skepnum, ţó svo ađ kjötiđ hafi ađeins veriđ lítill hluti í dallinum í alţýđueldhúsunum viđ pýramídana.  

Farao Heavyass
Supreme Faraó Hawass

Í sjónvarpsfréttum bćtti Hawass ţví viđ, ađ ţađ hefđu veriđ Egyptar sem byggđu pýramídana og ađ ţeir hefđu veriđ frjálsir menn eins og ţeir eru í dag.

Ţarna stendur hnífurinn í kúnni. Ríkisfornleifafrćđingur Egypta vill ekki heyra ađ "erlent vinnuafl" og ţrćlar hafi komiđ nálćgt ţessari mannvirkjagerđ, og telur greinilega ađ fólk af sama meiđi og Nútímaegyptar hafi byggt landiđ á tímum stóru Pýramídanna og byggt allt sem frjálsir menn. Hann telur ađ frjálsir Egyptar hafi unniđ 3 mánađa tíma í senn og hafi svo veriđ leystir af af ólmum Samfylkingaregyptum sem vildu borga Faraói ţađ sem Faraói bar. Hawass hefur bannađ DNA rannsóknir, sem hann telur gagnslausar og út í hött. En ţćr gćtu einmitt gefiđ okkur vissu um hvađan ţeir sem byggđu pýramídana og önnur mannvirki á Egyptalandi voru ćttađir.

Ţessar skođanir Hawass lýsa frekast hugarfari nútíma Egypta, sem hafa önnur lög, ađrar venjur og ađra trú en forverar ţeirra í landinu. Ţrćlar og vantrúa útlendingar voru ekki samkvćmt nútímaegyptum fćrir um ađ byggja neitt ađ viti, kannski ekki frekar en nútíma Egyptar eđa stjórnvöld í Egyptalandi, sem enn hefur ekki tekist ađ koma reglu á uppbyggingu í landi sínu. Ţar er allt í argasta rusli.

Ég fá ekki séđ, hvernig hćgt er ađ afneita ţví ađ Fornegyptar hafi ekki getađ stjórnađ ţrćlum ţannig ađ ţeir lćrđu handverkiđ, og enginn getur útilokađ ađ handverkskunnáttan hafi ekki stundum komiđ međ ţeim sem ţrćlkađir voru, međan yfirstéttin sveiflađi svipunum og var sauđheimsk.

Vandamáliđ er ađ Egyptar nútímans eru ekki frjálsir menn, ţeir halda bara ađ ţeir séu ţađ, og ţess vegna sjáum viđ fornleifafrćđing á Egyptalandi á 21. öld, sem er heltekinn af rómantík eins og menn á Vesturlöndum voru haldnir henni á ţeirri 19. En ţjóđernisrómantíkin lćtur ekki hćđa ađ sér.

Fyrir utan ađ vera talinn óferjandi í frćđunum, er Hawas ţessi argasti gyđingahatari, eins og góđu fífli sćmir og leynir skyldleikinn sér viđ suma forkálfana í Samfylkingunni og VG sér heldur ekki ţar.

Hér í viđtali á egypskri sjónvarpsstöđ segir hann okkur ađ Gyđingar stjórni heiminum og situr ţađ í sögulegt samhengi, ţegar hann er spurđur nánar út í ţađ. Hann lýsir gyđingum eins og ríkistjórn okkar lýsir ţeim sem ekki vilja borga ţrćlaskuldina. Ég fć ekki séđ annađ.


mbl.is Segja frjálsa menn hafa reist píramídana
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Jinky Express

fischer72

Jinky, dóttir Bobby J. Fischers heitins, er kominn heim og farin aftur. Menn tóku úr stúlkunni sýni. Enginn fékk ađ sjá hana (viđbót: nema allir sem horfđu á RÚV eftir ađ ţessi fćrsla var skrifuđ). Gaman hefđi veriđ ađ sjá hvort hún er orđin meira lík karli föđur sínum en hún var áriđ 2004.

Ég skrifađi í byrjun síđasta árs fjölmargar fćrslur ásamt öđru góđhjörtuđu fólki sem vildi vernda hag dóttur skákmeistarans. Ég komst í sambandi viđ ýmsa kunnuga menn á Filippseyjum til ađ finna hvađ vakti fyrir skákeistarunum Torre og lögfrćđingi hans. Ţar vildu menn sem minnst segja (nema fyrir peninga), en flestum ţótti líklegt ađ grćđgi Torres vćri fremri kćrleika í garđ meints barns Fischers. Á Filippseyjum verđur manni ekki mikiđ ágengt ef mađur borgar ekki undir borđiđ fyrir greiđa. Svo ég hafđi ekki árangur sem erfiđi.

Nú, ţegar búiđ er ađ taka sýni úr Jinky litlu, hún komin og farin, kemur vonandi í ljós hvort hún er dóttir skrítna karlsins sem bođiđ var til Íslands fyrir ómćlda duttlunga ţjóđfélags sem var í skýjunum af eintómri sjálfsánćgju og afneitun.

Eitt er ţó víst, ađ ţegar Jinky var hér í fyrsta sinn međ móđur sinni, vildi Fischer ekki einu sinni hafa ţćr í íbúđ sinni. Ţćr voru látnar dúsa á gistiheimili ađ Brúnavegi 8, ţar sem ţćr voru hrćddar. Filippseysk kona í Reykjavík bauđ ţeim ađ búa hjá sér.

Annađ er víst, en ţađ er ađ íslenska kirkjan, ţar sem sumir prestar halda ađ Jesús hafi fćđst í Palestínu, leyfir dýrlingadýrkun. Ţar sem Fischer er jarđsettur austanfjalls, er veriđ ađ fćra alls kyns skurđgođ og líkneski inn í kirkjuna til minningar um skákkónginn, sem holađ var niđur viđ stétt utarlega í kirkjugarđi.

Heilagur Fischer

Andri Snćr bannar mér ađ nota ljósmynd af sér

Í gćr var mér bannađ ađ nota ljósmynd. Ljósmynd af Andra Snć Magnasyni, sem í upphafi prýddi síđustu fćrslu mín, hefur veriđ fjarlćgđ ađ ósk einhverra veflögregluađila sem hafa haft samband viđ bloggumsjónarmenn www.mbl.is

Ég hef rćtt viđ ljósmyndarann, sem reyndist eiga myndina, en ekki hafđi hann haft samband viđ Morgunblađiđ og heldur ekki rit ţađ, gefiđ út af Iceland Express, sem keypt hefur myndina af honum (en ekki einkaréttinn). Ég fjarlćgđi myndina stax ţegar mér barst erindiđ frá www.blog.is.

Greinilegt er ađ fćrsla mín hefur fariđ fyrir brjóstiđ á einhverjum. Ţessum "einhverjum", sem eru búnir ađ skíta í leđurbuxurnar, og Andra Snć til heiđurs birti ég nýja mynd af ekta ţýskum náttúruverndarmanni sem ekki er ósvipađur Andra í Draumalandinu:

lederhosen

Ljósmyndin, sem ég mátti ekki nota, var ţangađ til rétt áđan notuđ af Alfred Töpfer Stiftung. En hver gaf ţeim leyfiđ. Samkvćmt starfsmanni sjóđsins, Gielke, var ţađ Andri sjálfur er sendi ţeim myndina og samkvćmt umsjónarmönnum blog.is var ţađ Andri Snćr sem vildi setja "lögbanniđ" á mig. Andri sendi hins vegar mynd í leyfisleysi til Alfred Toepfer Stiftung.

Alfred Toepfer Stiftung er nú búin ađ fjarlćga myndina af heimasíđu sinni, eftir ađ ég hafđi samband og í ljós kom, ađ mynd sem mér er bannađ ađ birta er ekki eign og copyright Andra.

Ef Andri Snćr vill fá lögbann á gangrýnar raddir, getur hann tekiđ ţátt í umrćđunni á bloggi mínu. Hann er fjandakorniđ ritfćr!

Ljósmyndin hér fyrir neđan sýnir ađ bönn og ritskođun eru ekki ný bóla.

joden%20verboden

 


Til hamingju međ nasistaverđlaunin Andri Snćr

Ljósmynd af Andra Snć, sem í upphafi prýddi ţessa fćrslu, hefur veriđ fjarlćgđ ađ ósk ađila sem hafa haft samband viđ www.mbl.is. Ég hef rćtt viđ ljósmyndarann sem reyndist eiga myndina, en ekki hafđi hann samband viđ Morgunblađiđ og heldur ekki rit ţađ, gefiđ út af Iceland Express, sem keypt hefur myndina af honum (en ekki einkaréttinn). Greinilegt er ađ fćrsla mín hefur fariđ fyrir brjóstiđ á einhverjum. Ţessum "einhverjum", sem eru búnir ađ skíta í leđurbuxurnar, og Andra Snć til heiđurs birti ég nú mynd af ekta ţýskum náttúruverndarmanni sem er ekki ósvipađur Andra í Draumalandinu: Ljósmyndin er einnig notuđ í leyfisleysi af Alfred Töpfer Stiftung.

 

lederhosen

Andri Snćr hefur fengiđ KAIROS-verđlaunin frá Töpfer Stiftung i Hamborg. Er ekki óborganlegt ađ forystumađur landverndar á Íslandi ţiggi bitling úr sjóđ sem fjöldi manns hefur afţakkađ verđlaunin frá?

Og vitiđ ţiđ af hverju:

Nazi Toepfer

Alfred Töpfer(1894-1993) var illrćmdur nasisti. Hann var félagi í SS. Hann var m.a. foringi í gagnnjósnadeild í París. Hann komst í álnir vegna starfa sinna fyrir SS. Starf hans var ađ rćna. Hann stórgrćddi á stríđinu. Seldi međal annars kalk til Lodz gettósins, sem notađ var til ađ hella yfir líkhrúgurnar. Eftir stríđ hafđi hann í ţjónustu sinni stríđsglćpamenn eins og  Edmund Veesenmeyer sem vann međ Adolf Eichmann viđ morđ á 400.000 ungverskum gyđingum. Hjá honum starfađi einnig Hans-Joachim Riecke, sem var viđriđin útrýmingu á rússneskum föngum.  Allt fram til 1970 studdi Töpfer nasistann Thies Christoffersen fjárhagslega, (Christoffersen bjó um tíma bjó í Danmörku), Christoffersen gaf síđar út ritiđ "Lygarnar Um Auschwitz" (Die Auschwitzlüge).

Til hamingju Andri Snćr. Ţú ert greinilega kominn í góđan félagsskap!

Ţađ er ekki nema von ađ fanatísk umhverfisvernd minni mig stundum á nasisma.

Íslenska ţjóđin og ţeir sem fagna verđlaunum Andra Snćs, ćtlar einfeldnin aldrei ađ yfirgefa ykkur?

Sjá frekari upplýsingar hér


Gleđileg nasistajól

187

Ţađ eru ekki allar bókakápur eins fallegar og vel fótósjoppađar og kápa Viggu forseta. Bókaútgáfan Skrudda auglýsir stíft endurútgáfu bókarinnar Berlínarblús. Rađmyndaauglýsing fyrir ţessa skruddu á visir.is. er bćđir ljót og nasísk. Í auglýsingunni er hćgt ađ sjá son fyrrverandi forseta lýđveldisins í SS-úníform, hakakrossfána Ţriđja ríkisins og ţýska örninn. Mađur gćti haldiđ ađ ţađ vćri komiđ stríđ. Ţetta er frekar ósmekkleg og ćsingsleg auglýsing. Kannski er ţetta taliđ nauđsynlegt til ađ selja vöruna? Mađur verđur ađ vona ađ hin háaríska söluherferđ á bókinni Berlínarblús beri árangur. Ég bíđ ţó međ ađ kaupa hana ţangađ til ađ ég veit ađ hún inniheldur eitthvađ verulega nýtt.

Mađur leyfir sér einnig ađ vona ađ ţessi endurbćtta útgáfa Ágústs Guđmundssonar á bókinni Berlínarblús, sem fyrst kom út áriđ 1996, innihaldi t.d. leyfi frá Rigsarkivet (Ţjóđskalasafninu) í Danmörku fyrir birtingu skjala, sem Ágúst birti í algeru leyfisleysi áriđ 1996. T.d. skjöl um mann, íslenskan nasista í Danmörku, sem ekki var látinn, ţegar skjöl um hann birtust í bókinni. Slíkt er brot á dönskum lögum og er víst hćgt ađ dćma menn í fangelsi fyrri ţađ. Flest ţau skjöl sem Ágúst birti úr Rigsarkivet fékk hann aldrei  leyfi til ađ birta. Hann fékk leyfi til ađ rannsaka ţau (aktadgang), en ekki til ađ birta ţau. Ţađ er tvennt ólíkt í dönskum skjalalögum.

Ýmislegt nýtt er komiđ út um Íslending í Noregi, sem er söguhetja í bók Ágústs. Mađur ţessi, Ólafur Pétursson, var valdur ađ dauđa norđmanna og jafnvel fangelsun og fangabúđavist Íslendinga. Arnfinn Haga gaf áriđ 2007 út bókina Angiveren, sem fjallar um Ólaf, sem eftir "afrek" sín í Noregi, bjó á Íslandi og starfađi viđ endurskođun. Vćntanlega er ţađ allt međ í nýrri útgáfu Berlínarblúss. Bókin fjallar annars mest um Saklausa Sveitastráka, sem af ýmsum ástćđum urđu nasistar.

Mikiđ af villum var í fyrstu útgáfunni af Berlínarblús og hef ég hér á blogginu sýnt fram á nokkrar í tengslum viđ Jón Leifs og Halldór Laxness. En sá síđastnefndi var af einhverjum óskiljanlegum ástćđum međ í bók Ágústs (ţá líklega sem fórnarlamb) og Jón var nú ekki eiginlegur nasisti eins og mađurinn á forsíđu Bókarinnar. Ég skrifađi um ţađ Berlínarboogie.

Ţrátt fyrir galla er engin ástćđa til ađ banna bókina, líkt og var í tísku í DDR og nú HÍ.  En sagnfrćđingar verđa ţó ađ fylgja ţeim reglum sem settar eru. Einnig í öđrum löndum. Ţeim ber ţó ekki ađ fylgja duttlungum einhverra prívatpersóna sem heimta lögbann.

Ekki er nóg međ ađ bókaútgáfan Skrudda selji Berlínarblús međ glóandi hakakrossi og undir ásjónu SS-liđa. Útgáfan markađssetur einnig skáldsögu Elíasar Snćlands Jónssonar, Rúnagaldur, sem líka er mjög nasísk í allri hönnun.  

Heil jól lesendur góđir!

200_180

Veni Vidi Vici

Gullhringur fundin á Ţingvöllum

Alltaf finnst eitthvađ skemmtilegt í jörđinni. Í vor fannst forláta gullhringur vestan viđ Ţingvallakirkju. Ţetta kom í fréttum og í sumar var gripurinn kosinn gripur mánađarins á vefsíđu Ţjóđminjasafns Íslands. Ţar, eins og í frétt Morgunblađsins, var ţví haldiđ fram ađ ţetta vćri innsiglishringur og ađ á honum stćđi F og I, og ađ ţar vćri jafnvel hćgt ađ sjá kórónu og skjöld.

Ég var nýlega spurđur um álit mitt á ţessum grip. Ég var sammála ţví ađ hringurinn vćri úr gulli og ađ steinninn vćri blóđsteinn (heliotrop). Ég taldi af myndum ađ dćma, ađ gullkarat hans vćri mjög lágt.

Ég er hins vegar ekki sammála sérfrćđingi Seđlabankans um áletrun ţá sem skorin er í stein hringsins. Sérfrćđingurinn er oft fenginn til ađ tjá um sig um áletranir og myntir.

Í stein hringsins er skoriđ  A w og I sem ekki ţýđir neitt annađ en Alfa, Omega (međ litlum staf) og Iesous, skrifađ upp á grísku. Skammstöfun fyrir Jesús, Upphafiđ og Endinn.

Til ađ kóróna ţetta, er ţađ sem sérfrćđingur Seđlabankans taldi vera kórónu, ţrjú vöff. V V V, sem samkvćmt ţessum fornleifafrćđingi er skammstöfun fyrir Veni, Vidi, Vici. Ţessi fleygu orđ Cćsars hafa oft veriđ tengd Jesús, sem kom sá og sigrađi.

 

Veni Vidi Vici

Ţjóđminjasafn Íslands sćttir sig örugglega ekki viđ ţessa túlkun, ţar sem ţar var ekki óskađ eftir störfum mínum og skođunum framvegis áriđ 1996. Ţađ gildir vćntanlega fyrir niđurstöđur mínar og álit líka.

Innsiglishringur, er gripur mánađarins í júlí 2009 kannski ekki, og ekki hringur Jesús. En nćsta líklegt tel ég ađ hann sé frá 18. eđa 19. öld. og gćti jafnvel veriđ frímúrara- eđa regluhringur.

Leyfi ég mér ađ minna á önnur innsigli sem ég hef skrifađ um. Sjá hér.

        w

Kona verđur forseti

Vigdis-175x249

... en var ţađ ástćđan fyrir ţví ađ Forlagiđ ákvađ ađ "airbrusha" hana áttrćđa á kápumynd ćvisögunnar.

Viđ höfum mismunandi álit á Viggu. Ţađ batnar ekki né versnar úr ţessu. Og ekki međ mynd af konu sem greinilega neitar ađ veriđ sigruđ af Elli kerlingu (og kannski er hún ţađ ekki?). Kápumyndin gćti veriđ vísir ađ innihaldi bókarinnar, en vonandi er ţađ ekki loftburstađ og ofsniđiđ ađ ađstćđum.

Höfundur ćvisögunnar Páll Valsson, fćddur 1960, fáeinum mánuđum yngri en ég og samferđa í MH á sínum tíma, virđist eldri en söguhetjan (dćmiđ sjálf). Aldurinn og sagan fara misjafnlega međ fólk.


Jesú haldiđ í gíslingu nćrri Kringlunni

Jesuah ben Josaf Kahan

Borgarleikhúsiđ er enn međ látalćti og trúđshátt. Nú í leikriti sem kallast Jesús litli.  Samkvćmt leikskrá fćddist Jesús litli í Palestínu. Ef svo er, er Jesús litli líklega týndur, ţví hann fćddist ekki í Palestínu.

Ţađ fer ýmsum sögum af ţví hvar hann fćddist hann Jesús, en ekki var ţađ í Palestínu. Heitiđ Palćstina var fyrst notađ formlega yfir ţađ land sem Jesús fćddist í á 2. öld eftir Krists burđ. Ţá varđ Provincia JudeaSyria Palaestina, og var sú breyting bara einn liđur í kúgun Rómverja á Gyđingum.

Hvernig ţetta „slys" međ Palestínudrenginn Jesús er komiđ inn í leikrit í Borgarleikhúsinu get ég nú vel gert mér í hugarlund. Menn hamast mikiđ í ţessu nafni.

En ţađ er stórfurđulegt ađ höfundar leikritsins hafi ekki getađ notiđ ađstođar íslenskar ţjóđkirkjupresta til ađ fá haldgóđar upplýsingar um hvar Jesús litli fćddist. Samkvćmt leikskrá ađstođuđu prestar, prelátar og prestslćrlingar eins og Auđur Eir, Bernharđur Guđmundsson og Davíđ Ţór Jónsson, ásamt fleirum, höfundana og leikara Jesúsar Litla.

Er ţađ opinber stefna Ţjóđkirkjunnar á Íslandi, ađ Jesús hafi fćđst í Palestínu? Ef svo er, ţá var Jesús vćntanlega ekki til. Og gleđjast nú Vantrúarmenn. Já, ef hann fćddist í "Palestínu", er hann líklega bara hluti af hatursfullum áróđri, öfgum og hryđjum eins og nafniđ Palestína er oft á okkar dögum. Nú urđu Vantrúarmenn óglađir, ţví ţeir eru líka mikiđ fyrir Palestínu, en auđvitađ ekki i nafni Ađalsteins ósýnilega og Múhammađs PR-meistara hans.

Ég vona ađ Jesús litli komist aftur heim til sín úr ţeirri gíslingu sem Borgarleikhúsiđ hefur tekiđ hann í í Palestínu. Síđast ţegar ég vissi, var Jesús litli međ dekkra hár en á međfylgjandi mynd, en hann er enn međ slöngukrullur (ekki slöngubyssu). Ţeir sem gćtu gefiđ upplýsingar um ferđir hans, ćttu ađ hafa samband viđ Ţjóđkirkjuna hiđ fyrsta. Ţar var mér tjáđ í dag, ađ ekki vćri hćgt ađ gefa einhlýtt svar viđ ţví hvar Jesús hefđi fćđst. En hugsanlegt má telja ađ einhverjir prestar hafi ţetta á hreinu og geti hjálpađ Jesú (Jesúsi, Jesum) litla heim til sín.

Hafiđ endilega ekki samband viđ lögregluna. Hún sendir alla útlendinga frá Miđausturlöndum úr landi međ fyrstu flugvél.


Sandlistakonan Kseniya Simonova

Hún lýsir list sinni og sjálfri sér best sjálf, hún Simonova frá Úkraínu. „Yndisleg stúlka", sögđu strákarnir sem voru međ henni á róló. Hún vann samkeppni hćfileikafólks í heimalandi sínu í águstmánuđi síđastliđnum. Sumir Úkraínumenn eru alveg eitrađir.

Ég spyr í fáfrćđi minni: Eru til svona listrćnar konur á Íslandi? Nógur er nú sandurinn. Ímyndiđ ykkur Á Sprengisandi međ Kseniyu Simonovu.

Svona list er tilvalin fyrir fólk sem vill koma í veg fyrir ađ prófessorar í Háskóla Íslands banni verkin manns. Ţegar bönnin koma frá Háskólagestapóinu hristir mađur bara sandkassann og segir:  „Hvađa mynd, Helga?"

Hún er mögnuđ í sandkassanum hún Kseniya. Hún blćs ekki ryki í augu okkar.

7aff28ea5af75eca41b0a6f8518f4b74o

Tvennir tónleikar á árinu

Ég hef fariđ á tvenna tónleika í ár. Menningarlegri en ţađ er ég nú ekki. Ég hlusta á YouTube, kaupi tónlist á iTunes og sit í mínum eigin tónleikasal á fremsta bekk viđ hliđina á forsetanum - međ poppkorn.

Báđir tónleikarnir sem ég sótti voru frábćrir. Fyrst segir af ţeim síđari. Hann var í samkunduhúsi gyđinga í Kaupmannahöfn ţann 25. október. Ţar spilađi King of Kletzmer, klarínettumeistarinn Giora Feidman (f. 1936). 750 manns voru í samkunduhúsinu. Ţađ var aldrei ţessu vant trođfullt. Feidman, lék guđdómlega og hafđi til liđs viđ sig tvo frábćra, ţýska hljóđfćraleikara á kontrabassa og gítar og einn tyrkneskan trymbil, Murat Coskun, sem galdrađi ótrúlegustu hljóđ úr trommu sinni. Ţađ var bćđi heilagleiki og óbeisluđ gleđi á ţessum tónleikum, sem stóđ í yfir ţrjá klukkutíma. Og í hléinu talađi Feidmann viđ alla og seldi geisladiska í fordyri samkunduhússins eins og götusali í Bessarabíu. Ţetta var eftirminnilegt sunnudagskvöld.

 

Hinir tónleikarnir voru í ađalsýnagógunni í Reykjavík, Háskólabíói, ţann 28. maí. Góđur vinur bauđ mér á Listahátíđ. Frábćr sćti á besta stađ. Mađur getur ekki sagt nei viđ ţví. Tvö flaggskip rússnesks tónlistalífs, hjónin Gennadíj Rosdestvenskíj (f. 1931) og Viktoría Postnikova (f. 1944) frömdu list sína. Mikla list, vel ađ merkja. Postnikova lék píanókonsert nr. 24 í C-moll eftir Mozart međ kadensu eftir Brahms. Hún spilađi eins og flugmóđurskip rússneska flotans, sem siglir um höfin á góđum degi án ţess ađ bifast í ölduróti. Hún hafđi ekkert fyrir ţessu og enn sú innlifun! .. ţađ ţyrfti 30 japanska píanóleikara, međ grettur og krampa í öllum limum, til ađ fá sömu innlifun í konsert Mozarts. En Postnikova sat bara ţarna og spilađi eins og í hún vćri ađ syngja börnin sín í svefn, róleg og glćsileg. Grćnleitur kjóll dívunnar var ađeins of ţröngur og mikill hárhnúturinn á hnakkanum lyfti ţungu andlitinu og augnlokum ţessarar fjallmyndalegu konu.

Postnikova leikur Prokofjef undir stjórn Gennadíjs fyrir 39 árum í Moskvu

Kallinn hennar er saga út af fyrir sig, alveg eins útlítandi og pabbi hans, Nikolaj Anosov, sem var líka mikill stjórnandi í Sovétinu. Herđabreiđari mann en Gennadíj Rosdestvenskíj er vart hćgt ađ finna. Hann skyggđi nćr á sinfóníuna, ţótt hún vćri í útvíkkađri hátíđaútgáfu til ađ get leikiđ sinfóníu Sjostakovítsj nr. 7 í C dúr, Leníngrad sinfóníuna. Frábćrt, frábćrt og aftur frábćrt! Gennadíj var eins og sigursćll hersöfđingi í Rauđa Hernum, sem sagđi frá stríđinu međ virđingu. Pákuleikari sinfóníunnar, Eggert Pálsson, var ţarna í essinu sínu. Ég veit ekki hve mörgum fallbyssuskotum hann skaut út í salinn. Ţau voru mörg. Salurinn var í rúst, en hlustendur voru í sjöunda himni, fórnarlömb hinnar stóru listar, sem er svo sjaldgćf á Íslandi. Flutningurinn var allt annar en hjá t.d. meistara Leonard Bernstein, sem Hollywoodađi Leningrad-sinfóníuna (heyr). Kapítalisminn eyđileggur margt.

Jónas Sen tjáđi sig um tónleikana í einhverjum fjölmiđli fáeinum dögum síđar, ţegar hann, og viđ hin dauđlegu fórnarlömb listanna, vorum nokkurn veginn búin ađ jafna okkur eftir sprengingar Eggerts, sem var skólabróđir minn og góđur vinur í ćsku. Jónas taldi öruggt ađ ţetta hefđi líklega veriđ besti konsert Sinfóníunnar frá upphafi. Ég get ekki sagt til um ţađ, en ég er enn í bombusjokki.

Ég skrökva ţví reyndar, ađ ég hafi ađeins veriđ á tveimur tónleikum á árinu. Sonur minn, Ruben (7 ára), lék á morguntónleikum tónlistaskólans í heimabć okkar í síđustu viku. Hann lék "Old McDonald had a Farm, í ć í ć ó" á harmónikku međ mikilli innlifun. Algjör senuţjófur drengurinn.


« Fyrri síđa | Nćsta síđa »

Höfundur

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson
Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

vilhjalmur@mailme.dk

Bćkur

Kynning á nokkrum fćrslum, greinum og bókum PostDocs


Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband