Blogg í stað Moggans

"Sigga, ert þú búin að lesa bloggið hans Vilhjálms í dag?. Þetta er stórhættulegur maður"

Brunarústaþankar

Einu sinni langaði mig að verða arkitekt. Ég hef enn gaman af því að hafa gaman af arkitetúr og sérstaklega af arkitektum. Í Danmörku þekki ég fólk, sem sagt hefur við mig, að "ef byltingin kemur tek ég arkitektana sem hafa byggt flötu húsin í Danmörku og neyði þá til að búa í þeim.". Ég legg þá til að það sé ódýrara að skjóta þá. Arkitektar hafa mikið vont á samviskunni. Sumur arkitektúr gerir menn þunglynda. Ég ólst hins vegar upp í húsi í Hvassaleiti í Reykjavík, sem gerði fólk bjartsýnt, ef það var það ekki fyrir. Sjávarútvegsmálaráðherrann býr í sams konar húsi nú. Hallgrímskirkjan gerir mig hræddan. Heilsuverndarstöðin minnir mig á blóð og vessa. Seðlabankahúsið minnir mig á Sænska frystihúsið, sem var miklu fallegra hús en bankinn.

Margur ljótur arkítektúr er til á Íslandi. Þegar ég bjó þar þótti mér það ekki. Ljótleiki venst. En margt er þó fallegt á milli ljótu húsanna. Hús, sem ljót eru að utan, geta vel verið falleg að innan, en þau eru vandfundin líkt of hvítir hrafnar.

Nú eru nýlega brunnin hús sem eitt sinn voru falleg. Í fjölda ára hefur þeim verið opinberlega nauðgað af búllu- og sjoppuverktökum. Grátlegt hvernig fór. En við hverju var að búast?

Er þetta hér fyrir neðan ekki eitthvað sem hægt væri að byggja á rústunum? Hægt væri að hafa álversksmiðju á tveimur efstu hæðunum - og meðan á gott er minnst - sendiráð Palestínumanna á Íslandi á fjórðu hæð.

Valgerður Sverrisdóttir verður sendiherra í Palestínu

Sendiráð Noregs og Íslands í Palestínu?

Valgerður Sverrisdóttir gæti í ljósi kosningarspánna hæglega orðið fyrsti sendiherra Íslands í Palestínu og haft skrifstofu í fyrirhuguðu sendiráði Norðmanna (rætt hefur verið um húsið hér að ofan). Mæli ég með því að hún fái sér lífvörð, sem þekkir inn á allar hreyfingar á Gaza og Vesturbakkanum (að neðan).

Sveinn Rúnar Hauksson formaður Félagsins Ísland-Palestína, segir að "það sé fagnaðarefni ef Ísland fylgir fordæmi Noregs og taki upp eðlileg samskipti við þjóðstjórn Palestínumanna. Bendir hann á að það sé í samræmi við yfirlýsta stefnu Alþingis um að viðurkenna bæri sjálfsákvörðunarrétt palestínsku þjóðarinnar og tilvistarrét Ísraelsríkis". Þetta má lesa á Vísir.is.

En Sveinki hefur líklega ekki fylgst með í tímanum. Palestínumenn virða ekki tilvistarrétt Ísraealsríkis. Ber Íslendingum að viðurkenna sjálfsákvörðunarrétt Palestínuríkis, sem stjórnað er af hryðjuverkamönnum sem m.a. afneita Helför gyðinga í Evrópu í viðleitni sinni að afneita Ísrael? Ég leyfi mér að vitna í grein Sveins Haukssonar, sem að því leyti virðist alveg með á nótunum. Hann kallar grein sína "Israel, Israel über alles" http://www.palestina.is/greinar/archive/gr021.htm.

Sveinn Rúnar gæti örugglega líka fengið starf í sendiráðinu. Góða ferð!

Lífvörður Valgerðar?

Afi minn á Hofi

Villi (Vilhelm) afi, sem ég greindi frá um daginn, var mér afar góður og að sjálfsögðu líka hún amma Berta, konan hans. Þegar ég var lítill fór afi til Grikklands. Það hefur verið 1966. Þá var afi 63 ára. Ég man að við ókum til Hafnarfjarðar til að kveðja hann. Hann fékk far með togara, sem var seldur til Grikklands. Mér leist ekkert á dallinn, en til Grikklands komst hann með áhöfn og vinum afa. Amma vildi ekki fara með. Þegar afi dó fyrir tæpum 14 árum á 91. aldursári komu í leitirnar myndir, sem teknar höfðu verið af honum og ferðafélögum hans í Panþenon hofinu í Aþenu. Myndirnar hafa líklegast verið teknar af einum af þeim fjölmörgu ljósmyndurum sem eitt sinn sveimuðu um Akrópólis hæð og tóku myndir af ferðamönnum. Filmur voru sendar með sendisveini niður hæðina og þegar fólkið kom niður voru myndirnar tilbúnar. Mér þótti mjög merkilegt að afi minn hefði verið í Grikklandi og síðar þegar ég kom þangað í fyrsta skipti árið 1986 var mér hugsað til þessarrar farar hans þegar ég sat og virti fyrir mér Aþenu með Irene, konu minni, í aprílsólinni hátt yfir skarkala borgarinnar. Afi og ég ræddum mikið um ferðir okkar til Grikklands. Hann talaði um það sem hann hafið séð árið 1966 og ég sagði honum frá Aþenu árið 1986 og hann kannaðist við allt.Tuttugu ár virtust ekkert skipta neinu máli fyrir afa.

Afi minn í Garði

Þetta er afi minn,  Willem, sem ég þekkti ekki. Hef ég greint lítillega frá honum áður. Þetta er ein af 6 myndum sem til er af honum. Eftir að hann hætti í hollenska hernum vann hann við landvinninga. Hann mældi út hvar hægt væri að fylla upp í Ijsselmeer. Síðan sáu Hollendingar um að fylla hólfin upp af drullu og eðju og hefur það tekist nokkuð vel, enda er til nóg af því við ósa stórfljóta. Afa var lítið þakkað fyrir störf sín, enda bara lítið peð í þeim framkvæmdum. Þessi mynd er tekin skömmu fyrir stríð, eftir að fjölskyldan var flutt til den Haag frá Amsterdam, þar sem ætt afa hafði búið síðan á byrjun 17. aldar. Aðalnafn afa var Willem, faðir hans hét líka Willem, en sá var sonur Izaäks sem ákvað að kalla þrjá syni sína Willem að millinafni í höfuðið á hollenskum konungi sem var honum og öðrum mjög ástkær. Afi minn mun hafa haft græna fingur, eins og pabbi minn, og hér situr hann í litla garðinum sínum við lestur umkringdur af blómum. Þetta er sú mynd sem ég hef af honum í huga mér.

Ljós í myrkri

Hinir hræðilegu atburðir í Virginíu í Bandaríkjunum setja menn hljóða. Best er ekki að velta fyrir sér hvað fékk ungan mann, stúdent frá S-Kóreu, til að fremja ódæðið. En maður getur ekki komist hjá því.  Ef til vill var það eigingirni á háu stigi. Var hann einbirni sem fékk allt það sem hann benti á, og þegar hann svo einn dag ekki fékk það sem hann vildi, gerðist hann óður?  Fólk sem fremur sjálfsmorð, en getur það ekki án þess að teyma aðra með sér í dauðan, er eigingjarnt.

En ef ekki hefði verið hægt að nálgast vopn eins og sælgæti í BNA, hefði þessi atburður líklega aldrei átt sér stað. Bandaríkjamenn verða nú að fara að gefa ákveðnar hefðir upp á bátinn.

Í öllu fréttaflæðinu frá Virginia Tech háskólanum hef ég lesið eina frásögn, sem lyftir mannlegum anda. Það er frásögning af hetjudauða ísraelska prófessorsins Liviu Librescu, sem kastaði sér fyrir kúlnaregn morðingjans eftir að hafa skipað nemendum sínum að flýja. Engir nemenda hans munu hafa látist. Sjálfur missti Librescu fjölskyldu sína í Helförinni. Hægt er að lesa meira um hann á vefsíðu Jerusalem Post

Prófessor Librescu og sonur hans, sem í dag greindi frá hetjudauða föður síns í viðtali við ísraelska sjónvarpsstöð.

 

Konungskoman 1921

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Konungskoman 1921 hefur alltaf leikið stórt hlutverk í lífi mínu. Þá stökk afi minn yfir hest og lék listir á þverslá fyrir hans hátign Kristján X. Þetta var á Konungssýningunni 3. júlí. Afi var í  ÍR  og fékk medalíu fyrir. Hana hef ég erft og geymi með öðrum gersemum. Það er danskur silfurpeningur sem hefur verið slípaður niður á bakhliðinni og þar hefur verið grafið Konungssýningin 1921. Á framhlið er vangamynd Kristjáns X. Kóngsi mun sjálfur hafa nælt medalíuna á afa og félaga hans. Stór dagur í lífi hans, sem ég heyrði oft um þegar ég var lítill. Myndin hékk líka alltaf á vel völdum stað í íbúðinni hans.

Afi minn, Vilhelm Kristinsson, er 4. frá vinstri í aftari röð á myndinni, sem ég geymi fyrir komandi kynslóðir. Afi bjó lengi að þeirri fimi, sem han þjálfaði í ÍR. Þótt hann væri í góðum holdum síðar á ævinni, gat hann staðið og gengið á höndum á sjötugsaldri og reyndi að kenna mér það. Það tókst aldrei að læra, enda hef ég ekki erft líkamlegt atgervi móðurafa míns á neinn hátt.

Ýmsir heiðursmenn voru í fimleikum með afa. Þar á meðal Benedikt G. Waage, Björn Ólafsson í Coca Cola, Ósvaldur Knudsen, Tryggvi Magnússon, Harald Aspelund, og þjálfari þeirra var að sjálfsögðu kempan Björn Jakobsson.

Og já, ÍR á 100 ára afmæli í ár. Til hamingju! Því miður er ekki lengur fimleikadeild í ÍR.

U.N. Believable - S.Þ. gangrýndar

Allt fór í háaloft á þingi Mannréttindaráðs Sameinuðu Þjóðanna 23. mars síðastliðinn, þegar ráðinu var sagt til syndanna af Hillel Neuer forstöðumanni United Nations Watch í Genf, sem er sjálfstæð stofnun sem fylgist með störfum Sameinuðu Þjóðanna. Mannréttindaráð Sameinuðu Þjóðanna (United Nations Human Rights Council) er síðan í júní 2006 arftaki þess sem áður hét Mannréttindanefnd Sameinuðu Þjóðanna (United Nations Commission on Human Rights), sem varð til árið 1946, er mönnum var ljóst að hörmungar 2. Heimsstyraldarinnar mættu ekki endurtaka sig.

Því miður hefur Mannréttindastofu Íslands ekki tekist, eða ekki viljað, skilja sögulega þróun nefndanna og skýrir stofan rangt og ruglingslega frá nöfnum nefndanna tveggja á heimasíðu sinni  og sömuleiðis rangt frá  ástæðunni fyrir nýja ráðinu, sem er með ólíkindum.

Ísland fagnaði nýja Mannréttindaráðinu og sagði Hjálmar W. Hannesson fastafulltrúi um það gamla: " The status of the Council as a subsidiary body of the General Assembly is a step forward and we look forward to the review of the status within the next five years, with a view to elevating it to a principal organ of the UN. We also recognise that its more frequent meetings will better equip it to address urgent human rights issues".

Fátt slíkt hefur gerst í nýja Mannréttindaráðinu það ár sem það hefur starfað. Þar keppast menn um að verja helfararráðstefnur, mismunun og árásir á samkynhneigða og annan ósóma og er fulltrúum þjóða sem beita sér fyrir slíku þakkað innilega af stjórn ráðsins. Siðmenntaðar þjóðir sitja og þegja þunnu hljóði.

En þegar Hillel Neuer kom, sá og sigraði og sagði ráðinu til syndanna, kom annað hljóð úr kútnum. Hann uppskar áminningu og ósómatal frá ósiðmenntuðum fulltrúum ríkja, þar sem mannéttindi eru fótum troðin. Sum þessarra ríkja aðhyllast öfgastefnu og fremja fjöldamorð. Þeim er hyglt í ráðinu, sem upphaflega var stofnað á líkbreiðu 2. Heimstyrjaldar, sem hin óferjandi ríki keppast nú um að afneita.

Ræða Hillels er meistaraverk og það ber að þakka honum fyrir nauðsynlega áminningu, sem hann gaf mannréttindasirkus S.Þ.

Það er orðið lengi síðan sumir Íslendingar sáu tvískinnungsháttinn í störfum Sameinuðu Þjóðanna. Árið 1962 kom ungur nemi og sölumaður, Þór Whitehead, hreint til dyranna í Morgunblaðinu og sagði sannleikann, sem embættismenn og mannréttindafrömuðir geta einatt ekki séð. Óskandi væri að fleiri Íslendingar hefðu í dag það raunsæi sem Þór hafði árið 1962.

 

Basl- og biðraðalistinn

 

Í þingkosningum sumarið 1963 var tónninn hvass í Sjálfstæðismönnum, sem þá voru í “Viðreisnarstjórn” með Krötum og hötuðu Framsóknarmenn eins og pestina. Mogginn birti þessa klausu á blaðsíðu 5 í sérstöku síðdegisblaði sunnudaginn 9. júní, á sjálfan kosningardaginn. Áróðurinn var gífurlegur og ýmsar hættur steðjuðu að þjóðinni. Kommúnistar brugguðu launráð, heimurinn var á heljarþröm, en Framsóknarmenn voru hættulegastir allra.

Í klausunni í kosningarblaði Moggans stendur: " REYKVÍKINGAR henda gaman að bægslagangi Framsóknarflokksmanna, sem halda að höfuðborgarbúar muni styrkja þá til valda og áhrifa og kjósa yfir sig og aðra landsmenn að nýju þá vandræðastefnu sem einkennist af biðröðum, höftum, skömmtun og hverskyns spillingu. Finnst þeim B það sem Framsóknarmenn hafa verið að hengja upp í höfuðborginni,  táknrænt fyrir stefnu þeirra: Basl- og Biðraðastefna." SíS málið var greinilega ekki grafið og gleymt.

Framsóknarmenn höfðu hins vegar sterk vopn og mætti einn þeirra, bóndi sem rétt áður hafði brugðið búi og flust á mölina, á kjörstað með tvo til reiðar. Framsóknarflokkurinn fékk reyndar mesta stuðningsaukningu í Reykjavík allra flokka. 2.000 fleiri kusu flokkinn en í kosningum árið 1959 og bætti Framsókn við sig manni í Reykjavíkurkjördæmi.

Eftir að kjörstöðum hafði verið lokað hafði Mogginn samband við formenn flokkanna, en náði ekki í Hannibal Valdimarsson. Mogginn reit: “ Nú liggur næst við á ná í Hannibal Valdimarsson, en það gengur treglega. “Hann er kannski ekki úti á landi, en örugglega ekki í Reykjavík”, sagði sá sem í símann svaraði “. Ætli þess tvímælandi símsvari hjá Hannibal hafi verið Jón Baldvin, og símar og svör verið farin að vefjast fyrir honum svo snemma?

Mogginn tók líka hús á leiðtoga Framsóknarmanna, Eysteini Jónssyni og fjölskyldu á Ásvallagötunni og var fjölskyldan að hlusta á útvarp, sem Eysteinn varð að viðurkenna að hann hafði fengið árið 1958 í Rússlandi. Blaðamaður Moggans, sem hafði sérstaka athyglisgáfu, greindi þannig frá veru sinni hjá Eysteini: “Engar tölur heyrast í útvarpinu, meðan við stöndum þar við, en úr því glymur lagið “Lapi er og Lapi verður listamannakrá”. Dóttursonur Eysteins og nafni fæst ekki til að vera með á myndinni og flýr út í horn stofunnar. Þá segir afi: “Hvað er þetta Eysteinn minn? Langar þig ekki til að koma í Mogganum “.   Miðað við þann áróður sem í Mogganum hafði birst dagana á undan, var ekki að furða að drengurinn væri smeykur. Framsóknarmenn urðu næstum því eins og gyðingar í Þýskalandi nasismans í meðferð Morgunblaðsins. Nú eru aðrir tímar. 

Fast Vegabréf á Völlinn

Áður en ég fæddist bjó karl faðir minn um tíma í Keflavík. Ekki var hann þó Keflvíkingur, en hann fékk ekki lán í banka nema að hann lofaði að reka heildverslun sína í Keflavík. Bankastjórinn, sem setti þær einkennilegu reglur, hafði eitt sinn verið í íslenska nasistaflokknum og honum leist víst ekkert á föður minn.

Pabba líkaði dvölin í Keflavík vel. Tók herbergi og bílskúr á leigu downtown, en eyddi líka miklum tíma á Vellinum, enda átti hann þar marga vini með svipaðan bakgrunn og hann. Hann fór þó öðru hvoru í rútu til Reykjavíkur, enda verðandi mamma mín þar, og þar þurfti hann að skipa upp innflutninginum og koma honum í búðir í Reykjavík.

Pabbi var svo tíður gestur á Keflavíkurflugvelli að hann fékk Fast Gestavegabréf Nr. 10. Vænti ég þess að Bjarni Ben og aðrir gestir á Vellinum hafi einnig átt Föst Gestavegabréf með lægri númerum en pabbi.  Kannski á Björn dómsmálaráðherra enn skjöld föður síns og eins ánægulegar minningar og ég frá Vellinum. Kannski á Björn sjálfur svona skjöld?

Síðar, þegar ég var ungur drengur, kom ég mikið með pabba upp á Völl, stundum hálfsmánaðarlega. Það voru menningarlegar ferðir.

Mér er sérstaklega minnisstæð ein heimsókn. Við fórum þá með eldri manni, sem hét Schuster, til að skoða rússneskar flutningavélar, sem leyft hafði verið að millilenda á Íslandi á leið til og frá Kúbu. Við komumst mjög nærri vélunum og viti menn Rússarnir komu og voru hinir vinalegustu. Einn þeirra hafði greinilega gaman af börnum og gaf mér og öðrum dreng nokkur merki. Ég fékk t.d. littla brjóstnál með mynd af Lenín sem dreng. Prjón þennan hélt ég mikið upp á og kenni honum oft um að ég gerðist sósíalisti um tíma. Ég notaði hann einnig sem vopn: Í MH kenndi ungliði úr Heimdalli mér um að ég hefði rænt honum og fært hann suður í Straum með valdi. Hann ásakaði ýmsa um það sama, áður en hinir einu sönnu glæponar fundust. Ég tók þetta stinnt upp og stakk Lenín prjóni mínum í þjó Heimdellingsins. Síðar var þessi góði maður, sem ég stakk með Lenín, m.a. lögreglumaður á Seltjarnarnesi, lögfræðingur og eigandi súludansstaðar, áður en hann var allur. Blessuð sé minning hans.

Ég á ekki lengur Lenín nálina, en tel víst að ég hafi náð henni úr rassi Heimdellingsins. Var hún lítið notuð eftir það. Vegabréf pabba á Keflavíkurflugvöll geymi ég hins vegar eins og annað erfðagóss, sem ég mun kannski segja sögur af seinna.

Lenín-nál með blóði súludansstaðareiganda hefði nú heldur ekki verið kræsilegur minjagripur. En kannski hefði Heimdallur þegið hann fyrir smáþóknun?