Leita í fréttum mbl.is

Gátan leyst

Penny Magazine2lille 

Um daginn spurði ég hvort einhverjir gætu gefið mér svar við þessu. Ég var svo að vasast í pappírum mínum í morgun og fann svarið alveg hjálparlaust.

Ferðalangarnir, sem sagðir voru Íslendingar í þýsku riti um miðja 19. öld, voru spænskir farandverkamenn með múlasna árið 1832. það eru að minnsta kosti þær upplýsingar sem koma fram í Penny Magazine það ár. Þar birtist grein með myndinni af Spánverjunum, sem var sú fjórða í röð greina um verkamenn Evrópu.

Líklega hefur það verið léleg enskukunnátta þýskra skólabókahöfunda, og enn lélegri myndarýni, sem gerði þessa myrku vinnudýr frá Spáni að Íslendingum.

The Penny Magazine var gefið út á hverjum laugardegi frá 1835-37 fyrir læsa hluta almúgans á Bretlandseyjum af félagsskap sem kallaði sig "The Society for the Diffusion of Useful Knowledge". Þetta rit fór glæsilega af stað með 200.000 áskrifendur. Vinsældirnar dvínuðu þó skjótt, því lýðnum þótti þetta of fræðilegt og uppbyggilegt. Verkalýðurinn vill ekki, eins og kunnugt er, heyra um kollega sína á Spáni. Verkalýðurinn vill fá skandal hjá þeim sem eru ríkir og lesa Heyrt og Séð eða DV eða hvað það nú heitir.

Mig grunar að ein grein hafi gert gæfumuninn fyrir Penny Magazine og verkalýðinn á Bretlandseyjum, sem notaði frekar penníin sín fyrir öl en menningarsull eftir 24. nóvember 1832.

Þá, og reyndar í sama blaði og myndin af spænsku farandverkamönnunum, birtist ömurlega fræðileg grein um útsjónasemi íslenskra músa. Já, þetta er ekki nein lygi. Íslenskar mýs voru frægari en Jón Sigurðsson árið 1832.  Var mikið talað um íslenskar mýs þann veturinn. Þessi músafróðleikur var m.a. soðinn upp úr upplýsingum úr bók Ebenzers Henderssonar: Iceland (1819). Blaðamaður Penny Magazine kallaði greinina "The Economical Mice of Iceland". Hafa slík dýr verið til á Íslandi? Meira um það í næstu færslu.


Ellefti negrinn talar út

  gömul mynd

Einu sinn var settur upp bjánalegur negri í skrúðgarði Hafnfirðinga, Hellisgerði.  Negrinn, sem var úr járni, var ætlað að gleypa peninga gesta í garðinum. Peningarnir, sem söfnuðust í baukinn undir hafnfirska blámanninum, fóru alveg örugglega ekki til styrktar trúboðs í Eþíópíu. Þegar ég var lítill var ég viss um að Hafnfirðingar væru allir upp til hópa algjörir rasistar, fyrst þeir settu svona negraapparat upp í skrúðgarði bæjarins. Ég er löngu búinn að jafna mig og sjá hið sanna í málinu. Rasistarnir búa ekki bara í Hafnafirði og rasistar eru ekki endilega þeir, sem setja upp bjánalega negra í skrúðgörðum sínum. Þeir sem fárast mest yfir bjánalegum negramyndum geta oft verið verstu rasistarnir.

Nú hafa hinir réttlátu riddarar ruglsins fárast yfir 10 teiknimyndanegrum í afar ómerkri barnabók sem einhver íslenskur ættarlaukur sauð saman þegar negrar voru enn börn eða dýr í hugum almennings. Nú eru aðrir tímar. Þótt svartir listamenn, svokallaðir gangstarappers klæmist og fáklæddar, "fucking" hórur þeirra dilli rössum sínum á MTV, má enginn nota orðið "nigger" nema þessir fáguðu listamenn. Ef aðrir taka sér þetta orð í munn hrópar kór hinna hreinhuga postula: KYNÞÁTTAHATUR.

Hin saklausa barnaþula Muggs er barn síns tíma. Fólk í dag er hins vegar hrætt við hugsanir sínar og innstu hvatir. Þess vegna sjáum við þessi gríðarlegu viðbrögð. Ég get vel sett mig í spor foreldra þeldökkra (svartra) barna, sem þurfa að hlusta á þuluna um negrastrákana. En ef þessir foreldrar verða ekki varir við fordómana annars staðar í þjóðfélaginu, þá er þessi bók varla hættuleg börnum þeirra. Ég endurtek, þetta er ósköp barnaleg bók, og boðskapur Muggs var er ekki þjóðarmorð eða fyrirlitning. En mig grunar þó samt, að augnargotur nútímasamfélagsins séu það sem hræði foreldra blökkubarna (afsakið orðbragðið) meira en bók um tíu negrastráka, sem deyja af slysförum.

 Sjá http://www.postdoc.blog.is/blog/postdoc/entry/133566/

Ég er hins nokkuð viss um að sá sem teiknaði myndina hér að ofan á gallerí Kling & Bang í fyrra sé einn af hinum réttlátu riddurum sem ekki geta kallað svart svart eða hvítt hvítt. Hann kaupir örugglega ekki bók Muggs. Hann er hreinn í hugsun. Hann hatar ekki neinn og er alveg æðislega liberal. Hann (eða hún) er örugglega í fremstu röð hugsanalögreglunnar. En það er ekkert mál fyrir hann að hengja gyðing á myndlistasýningu. Enginn fresíanna hefur heldur stokkið upp á nef sér eftir að hafa heimsótt heimasíðu Bobba Fischers. Þar finnur maður lesningu og orðbragð sem gæti gert 10 negrastráka náhvíta af hræðslu. Hengdur gyðingur á myndlistasýningu við Laugarveg er líka barn síns tíma og hefur verið það nokkuð lengi. Það virðist vera allt í lagi að hengja gyðing ef maður er riddari réttlætisins - EÐA HVAÐ?

Íslendingar eru, og hafa eins lengi og elstu menn muna, verið hræddir við útlendinga og líka þá svörtu. Viðbrögðin við endurútgáfu barnarímsins sýnir þjóð sem er hrædd, en þó mest við sjálfa sig


Hells Angels - Sönnun þess að smokkar eru nauðsynlegir

Colombia Hells Angels 

Einhverjum hundingjum hefur verið hent úr landi. Ákvörðunin er rétt og á við í þessu tilviki, en ekki þegar verið er að reyna að þjarma að ungri konu sem er að mótmæla uppi á öræfum.

Ef ekki væru til leikbræður þessa glæpagengis á Íslandi, væri ekkert vandamál. Ef einhverjir Íslendingar ætla að gera lifnaðarhætti þessa pakks að sínu, er heldur ekkert því til fyrirstöðu að flytja úr landi. Það er ekkert nýtt að Hells Angels sé varnaður aðgangur frá mannlegu samfélagi. Miðað við orðspor samtakanna hafa þeir enga bót fyrir rassinn á sér og vísa verður klögumáli þessara skítalabba frá á frumstigi.

Ef ekki er tekið á þessu rugli nú er aldrei að vita hvað gerist. Hells Angels frá Kólumbíu gæti verið á leiðinni með hvítt ský á eftir sér. Ekki má opna gáttina þá, heldur ekki af mannúðarástæðum eða þótt að einn óþokkinn sé tengdasonur einhvers ráðherra.


Isländer auf der Reise

Isländer auf der Reise2 

Nýlega keypti ég þetta óhrjálega blað í Hollandi vegna myndarinnar (sem er hægt að stækka með því að klikka nokkrum sinnum á hana) og textans undir henni.

Myndin er af ferðalöngum. Konu sem ríður í söðli og tveimur mönnum með barðastóra hatta.

Fólkið er allt frekar skuggalegt og ekki nóg með það, því er í textanum undir haldið fram að þarna séu Íslendingar á ferð. Kannski einhverjir í útrás? Líklega er það rétt tilgáta, þar sem þeir teyma á eftir sér fimm asna. Auðvitað hefur alltaf verið fullt af ösnum á Íslandi, en ekki fjórfættum eins og þeim sem er á myndinni. Kannski eru þetta Íslendingar á suðurgöngu, eða jafnvel Zoëga fjölskyldan á leið norður? Eða eru þetta bara myndabrengl í bókinni Europäer auf der Reise? Ítalir á ferð, og á síðunni þar sem stendur "Italiäner auf der Reise" munum við  finna Íslendingana.

Mér leikur forvitni á því að vita hvað þetta er. Allar tilgátur eru vel þegnar.

Ég veit þó svo mikið að þetta mun vera rifrildi úr einhverri þýskri skólabók frá miðbiki 19. aldar.


Hötum Lomborg

 lomborg

Ég er einn fárra í Danmörku sem frá byrjun hef haft mikla trú á dr. Birni Lomborg, dönskum stjórnmálafræðingi, sem leyft hefur sér að vera efins gagnvart nýju heimstrúarbrögðunum. Þau trúarbrögð boða allsherjarbráðnun og hraðferð til helvítis. Fylgjendur eru margir og mjög heittrúa. En eins og oft hjá heittrúarfólki, virðist vera sía í heila þess þar sem almenn skynsemi og rökhugsun er skilin frá heilbrigðri skynsemi. 

Í dag er Lomborg með áhugaverða grein í Politiken, Før vi panikker, sem ég mæli með því að fólk lesi. Ég set tenginu við hana þegar hún kemur á netið síðar í dag eða á morgun.

Ég krefst þess ekki að neinn trúi, falli fram á hnén og tilbiðji Lomborg og hans skoðanir. En fæstir þeirra sem ég hef rætt við í Danmörku um Lomborg hafa lesið stafkrók eftir hann, aðeins gagnrýni annarra, og ég hef meira að segja hitt fyrir menn sem höfðu "ógeð á manninum, vegna þess að hann er hommi".

Politiken hefur undanfarna daga birt röð af greinum um heim á heljarþröm og loftlagsbreytingar og hefur leyft Lomborg að svara.

Á sömu síðu og grein Lomborgs í Politiken í dag er bréf til blaðsins frá aldraðri konu, sem ég hef einu sinni hitt. Hún heitir  Ulla Jessing og er gyðingur sem fæddist í Þýskalandi. Hún skrifar reið: "Ég skil ekki maður vilji leyfa loddara eins og Lomborg að ganga lausum í fjölmiðlaheiminum með yfirlýsingar um að "gróðurhúsaáhrifin séu mjög vafasöm". Og það hefur gerst eftir að loftlagssérfræðingar frá öllum heiminum hafa fengið Nóbelsverðlaunin fyrir vísindalegar rannsóknir sínar á sönnu ásigkomulagi jarðarkringlunnar. Yfirlýsingar Lomborgs eru á sama stigi og yfirlýsingar bandarískra öfgatrúarmanna,  sem halda að kenningar Darwins orki tvímælis".

Þessi stutta greining Ullu Jessings lýsir hatri hópæsingarinnar í hnotskurn. Ulla Jessing, sem flýði Þýskalands nasismans og kom ung til Englands, flutti síðar til DDR sem heillaði hana eins og Stalín. Þar giftist hún og settist loks að í Danmörku. Ef hún hefur ekki verið á mála hjá Stazi er ég illa svikinn, og ég sel það ekki dýrara en þegar hún skrifar að Björn Lomborg sé loddari. Konan hefur alla ævi verið handbendi öfgafullrar skoðana og ógagnrýninn borgari í ráðstjórnarríki. Hún vill láta banna Birni Lomborg að tjá skoðanir sínar. Greinilega eru sömu gildin í gangi og þegar hún var Kammerad Ulla i DDR.

Umræðan um loftslagbreytingar er orðið nýja byltingarslagorðið. Í byltingum og öfgastefnubrjálæði virðist heilinn í sumu fólki fara algjörlega úr sambandi og bráðnar.


Sígaunar á "Kopenhagen" í Buchenwald

  Lífsýni í Buchenwald

Fyrrv. fangi og bandarískur hermaður virða fyrir sér safn lífsýna í Buchenwald. Danskir læknar stunduðu rannsóknir í Buchenwald eða í samvinnu við lækna SS í búðunum

Út er komin í Danmörku bók sagnfræðingsins Henriks Tjørnelunds sem ber heitið Medicin uden grænser, eða upp á íslensku: "Lækningar án landamæra". Titillinn er dálítið misvísandi, því bókin fjallar um samskipti dönsku bólefnisstofnunarinnar (Seruminstituttet) við lækna SS í Buchenwald.

Rannsóknir hins unga sagnfræðings hafa leitt í ljós að danskir læknar og vísindamenn þróuðu bóluefni gegn útbrotataugaveiki (Rickettsia prowazekii). Bóluefnið. sem var þróað af lækninum Johannes Ipsen, var kallað Kopenhagen og var notað á 26 sígauna í fangabúðunum Buchenwald árið 1944. Danir bundu miklar vonir við að geta selt bóluefnið til þýska hersins og til SS.

Henrik Tjørnelund hefur einnig komist að sömu niðurstöðu og ég í bók minni Medaljens Bagside um stefnu Dana gegn gyðingum. Hann segir að að samvinnan við nasista hafi haldið linnulaust áfram eftir að samvinnustjórnin féll síðsumars 1943 og fleiri Danir fóru að mótmæla. Mótmælin höfðu engin áhrif á gróðasjónarmið Dana. Dansk bóluefni handa þýskum böðlum var þar engin undantekning.

Hér getið þið lesið um útrbrotataugaveiki á heimasíðu Seruminstituttet i Kaupmannahöfn. Ekki er þar einu orði minnst á bóluefnið Kopenhagen, sem virðist hafa skilað árangri, en fór þó aldrei í framleiðslu.

Sagnfræðingurinn Henrik Tjørnelund rakst á ýmsar hindranir við rannsóknir sínar. Gögn um bóluefnið í skjalasafni Seruminstitutsins sem geymt er í Ríkisskjalasafninu í Kaupmannahöfn virðast hafa verið fjarlægð á einhverju stigi eftir heimsstyrjöldina.

Danski læknirinn Johannes Ipsen sem þróaði bólefnið Kopenhagen dó árið 1994. Han hélt til Bandaríkjanna árið 1949 en var líka um tíma viðloðandi Árósarháskóla, þar sem honum var ekki sérlega vel tekið. Gætu einhverjir hafa vitað um fortíð hans? 

Tíminn læknar öll sár. Á heimasíðu gamla háskólans míns standa þessi fallegu orð um Johannes Ipsen (http://www.au.dk/da/nekrolog/1994ji.htm): Ipsen var en af de store i dansk lægevidenskabelig forskning. Han var også en stor humanist og en god ven med en legendarisk - og venlig - sans for humor. Vi er mange, der vil savne vor store læremester med den klassiske hjertets dannelse.

En ekkert stendur í minningarorðunum um ferðir hans í Þýskalandi nasismans. Hann hefur vart heldur sagt yfirboðurum sínum í Yale og Harvard frá þeim reisum og samvinnunni við SS.

Bók Tjørnelunds kemur út þann 26. október.

Sakaskrá Dana úr stríðinu er orðin löng, sjá t.d. þessa grein, sem var skrifuð áður en bóluefnið Kopenhagen var enduruppgötvað. Vandamálið er að í Danmörku ríkir nú tilhneiging meðal margra sagnfræðinga að frægja samvinnu Dana við Þýskaland nasismans. Slíkir fræðimenn sjá greinilega tilgang í því að Danir sendu gyðinga í klær nasista og þykir væntanlega ekki mikil eftirsjá í  nokkrum sígaunum sem notaðir voru í rannsóknir sem gátu eflt Danmörku á erfiðum tímum.


Danir voru hræddir við PFLP

Yessir and Daysir 

 

Brátt kemur út annað bindið í sögu blaðamannsins Peter Øvig Knudsens um Blekingegade bófana sem árið 1988 frömdu vopnað rán við pósthúsið í Købmagergade í miðbæ Kaupmannahafnar og myrtu þar ungan lögreglumann. Bófarnir voru öfgafullir vinstrimenn, sem höfðu tengsl við svokallaða palestínska frelsisbaráttu. Þó mér hafi fundist fyrsta bindi bókar Knudsens, sem kom út fyrr í ár, vanta margar spurningar og svör, slær hann því föstu í viðtali á forsíðu 2. hluta dagblaðsins Politiken í dag, að dönsk yfirvöld hafi verið hrædd við Palestínska hryðjuverkamenn og þess vegna stöðvað rannsókn á meintum glæpum þessa hóps vitleysinga árið 1984.

Knudsen segir frá því, hvernig lögreglan í Lyngby var komin á sporið eftir bófana árið 1983, þegar þeim var bannað að halda áfram rannsókn á bankaráni sem Blekingegade bófarnir frömdu í Den Danske Bank árið 1983. Skjalagrúsk Peter Øvig Knudsens leiddi í ljós að Dómsmálaráðuneytið danska er nú búið að eyða skjölum um málið!, sem er glæpsamlegt athæfi. Dómsmálaráðherra þess tíma, Erik Ninn-Hansen, ber við minnisleysi, enda orðin elliær, og aðrir eru annaðhvort dauðir eða skindauðir.

Knudsen tókst þó að finna svarið við spurningu sinni um Lyngby ránið í skjölum Utanríkisráðuneytisins. Stjórnvöld vissu að slóði úr bankaráninu í Lyngby teygði sig til Frakklands og að það spor sýndi sambönd við PFLP, palestínska hryðjuverkasamtök. Eftir að frönsk yfirvöld höfðu haft samband við þau dönsku, bárust lögreglunni í Lyngby skipun að ofan (Dómsmálaráðuneytinu) um að stöðva rannsókn málsins.

Árið 1988 var lögreglumaður myrtur af sama genginu sem framdi ránið í Lyngby árið 1983. Þegar gengið hafði ekki verið að ræna og drepa í nafni frelsis Palestínu, söfnuðu liðsmennirnir nöfnum á gyðingum og velunnurum Ísraels i Danmörku og bjuggu til spjaldskrá yfir þá. Ég á marga vini sem voru á þeirri skrá. Hvað átti að gera við þessa spjaldskrá hefur Peter Øvig Knudsen enn ekki sagt okkur sem bara fylgjumst með. Ef lögreglumaður hefði ekki verið myrtur árið 1988, hefði líklega ekkert stöðvað þetta lið í því að fremja hryðjuverk gagnvart saklausu fólki í Danmörku vegna ástar bófanna á ofbeldi þjóðar sem varð til vegna færslu landamæra á korti breskra nýlenduskrumara. 

PFLP varð hluti af PLO árið 1968.

Yessir and Nosir

Aðstoðin þökkuð? Poul Nyrup Rasmussen og Arafat

Á efri myndinni stendur fyrrum utanríkisráðherra Dana, Niels Helveg Petersen, fyrir aftan rassinn á Arafat heitnum. Helveg Petersen hafnaði árið 1994 ósk Human Right Watch um að Danmörk tæki þátt í réttarhöldum við Alþjóðadómstólinn í Haag gegn Saddam Hussein og ríkisstjórn Írak fyrir fjöldamorð á Kúrdum og aðra glæpi.  Hann var hræddur, en hann hefði hugsanlega getað komið í veg fyrir stríð ef hann hefði sýnt kjark. Í bréfi til Kenneth Roths dags. 21.12. 1994, sem ég fékk frá danska Utanríkisráðuneytinu árið 2004, er Petersen hræddur um að málið gegn Saddam gæti tapast við Alþjóðadómstólinn. 


Nakinn sannleikur

Calendar---Miriam-Rose 

 

Ég hlustaði í dag á Kastljós á veltalandi unga konu, Miriam Rose, sem kom til Íslands til að bjarga landinu með því að klifra upp í krana. Hún féll sem betur fer ekki úr honum, en í stað þess fyrir einum af sonum landsins þegar hún var að mótmæla virkjunum, og svo lenti hún í fangelsi. Þegar Rose kom úr steininum hélt löggan sem fastast í vegabréf hennar, sem Miriam Rose þurfti á að halda til að ganga frá sínum málum. Lögreglan hélt ekki bara vegabréfi hennar heldur hótaði að senda hana úr landi, þar sem hún var talin hættuleg íslensku þjóðfélagi. Hún ógnaði grunngildum samfélagsins.

Þetta er nú næstum því eins og þegar löggan var að senda gyðinga úr landi fyrir tæpum 70 árum síðan. Hvers konar rugludallar eru starfandi við löggæslu á Íslandi? En nú er Útlendingastofnun líka búin að sjá hver kyns er í löggæslunni og Rose er búin að fá vegabréf og leyfi til að vera í landinu hreina.

En svo skemmtilega vill til að alnafna konunnar í krananum, hennar Miriam Rose, hefur orðið fræg fyrir það að hjóla nakin á hjólhesti um grösugar sveitir Sussex. Alnafnan í Sussex var Mrs. May Pinup á fyrsta nektaralamanaki háskólans þar í sveit árið 2005. Nafna Rose í Sussex telur að vinnan við almanakið sé hið mesta success og sagði: "It's been really, really rewarding. As a society we do a lot of serious campaigning, but this aimed to show how campaigning can be fun.".

Kannski fáum við svona fínt almanak frá nöfnu Rose í Sussex hér á Íslandi. Almanak með tólf nöktum umhverfisverndunarsinnum sem koma til dyranna eins og þeir voru klæddir í Paradís.  Miriam Rose á Íslandi, nú er ég búinn að gefa þér hugmyndina. Mundu orð nöfnu þinnar í Sussex: "Campaigning can be fun".

Kannski var löggan hrædd við að rósin í krananum væri í raun rassbera rósin á hjólinu í Sussex. Hugsið ykkur umferðahnútana. Jú, væntanlega er slík reiðmennska líka ógn við grunngildin!

Kranarósin gæti líka auðveldlega farið að hjóla nakin um miðjan vetur á Íslandi. Ég hef heyrt að það sé orðið svo heitt í heiminum. Er ekki snjallræði að mótmæla því allsber á hjóli?


A very funny woman in Iceland

imbakassinn

Mér sýndist nú frekar hitt, að af væri húmorinn hjá blaðamönnunum sem mættir voru til að hlusta á Mr. Jones. Maðurinn var alveg greininga kominn á vegum Sáms frænda til að fá okkur aftur með í stríðið með USA. Eins og Mogginn klippir þetta, sýndist manni ekki mannskapurinn skilja neitt af því sem Jones var að segja. Hádújúlækæsland? virðist vera eina spurningin sem börnin á fjölmiðlunum geta hrist fram úr erminni. Ætli menn viti ekki svarið? "Cold, Wet and Rocky, and 300.000 souls at the Center of the Universe".

Hr. Jones trúður var greinilega búinn að sjá hve sjálfsuppteknir naflaskoðarar Íslendingar eru. Ég hlakka til að sjá sjóvið hjá honum í beinni um allan heim. Greinilegt er að einhverjir vondir menn úti í heimi eru búnir að sjá í gegnum Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur. Varla finnur Jon Steward það upp hjá sjálfum sér að fara að gera grín að Íslandi.

Fréttir herma að Jason Jones sé af Vestur-Íslenskum ættum.


mbl.is Osama bin Laden „hatar Björk“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

« Fyrri síða | Næsta síða »

Höfundur

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson
Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

vilhjalmur@mailme.dk

Bækur

Kynning á nokkrum færslum, greinum og bókum PostDocs


Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband