Gyðingabörnin í lestinni

 

RÚV á stundum bágt. Fréttaflutningurinn er yfirborðskenndur. Í sjónvarpsfréttum í gær sagði frá því að fólk, sem hafði verið börn fyrir stríð, minntist nú björgunar sinnar frá Tékklandi fyrir 70 árum, með því að ferðast með lest sömu leið og þá.

Það var ekki fyrr en í miðri frétt að sagt var að börnin hefðu flest verið gyðingar. Slíkir björgunarflutningar, Kindertransporte, höfðu reyndar farið fram frá Þýskalandi áður, en Winton tókst að hjálpa börnum frá Tékkóslóvakíu. Margir gyðingar og gyðingasamtök börðust fyrir því að koma börnum og unglingum úr landi, til Palestínu eða annarra landa, burt frá brjálæðingnum Hitler og öllum fylgifiskunum hans. Í Danmörku, Svíþjóð og Hollandi voru t.d. sumarbúðir fyrir þýsk gyðingabörn frá 1935, sem rekin voru af ... gyðingum.

Einnig gleymdist að segja frá því í fréttum í gær, að bjargvættur barnanna í Prag, Nicholas Winton, er sjálfur gyðingur. Fjölskylda hans kom frá Þýskalandi tveimur árum áður en hann fæddist og ættin hét í raun Wertheimer.

Þess ber að geta, að hin fína frændþjóð okkar, Svíar, áttu möguleika á því að bjarga 20.000 gyðingabörnum frá stríðshrjáðri Evrópu árið 1943. Þeir ákváðu að gera það ekki.

Það var ekki mikið samúð í þessum björgunum. Börnin frá Prag komust ekki til Lundúna, nema vegna þess að það tókst að finna fólk sem var viljugt að bera allan kostnað af dvöl þeirra. Svíum fannst t.d. of dýrt að borga undir 20.000 gyðingabörn. En þeir seldu járn til Þjóðverja.

Það hefðu getað verið miklu fleiri gyðingabörn í lestum og skipum á leiðinni í frelsið árið 1939. En það var nú einu sinni svo, að það voru fyrst og fremst gyðingar sjálfir sem báru þungan af því að hjálpa sinni þjóð. Aðrir vildu fá borgað fyrir það.

Ég sá um daginn viðtal við konu, sem fæddist i Teplice, sem var send sem barn til Bretlandseyja. Fyrir rúmu ári hélt önnur kona frá Teplice, sem ekki er gyðingur, myndlistasýningu á Íslandi. Ætli foreldrar hennar hafi hjálpað gyðingabörnum árið 1939?

Athugasemdir

[brahim, 4.9.2009 kl. 02:07]

Greinilega hafa Palestíníumenn ekki verið alvondir villi minn við blessaða gyðingana, eins og þú lætur sí og æ skína í skrifum þínum.

Svo væri nú í lagi að þú sem "fræðingur" færir með rétt mál um Sir Nicholas George Winton, hann var fæddur í London og alinn upp í Kristinni trú eins og bróðir hans Peter Winton og leit aldrei á sig sem gyðing þó svo hann hafi hjálpað um 669 gyðingum ( talan er nú eitthvað á reiki þó). ( þannig að frétt RÚV var ekki röng) Móðir hans var Tékkneskur gyðingur en faðir hans þýskur, og bæði tóku þau upp Kristna trú þegar þau fluttu til Bretlands. 

Rétt skal vera rétt, þó svo að gyðingar séu þínar ær og kýr.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 4.9.2009 kl. 06:30]

Brahimi, þú ert langt undir lágmarki. Gyðingar reyndu að komast til "Palestínu" sem var undir stjórn Breta. Svo kallaðir Palestínumenn, stunduðu hins vegar skipulegar árásir á gyðinga alla 20. öldina, einnig á þá sem náðu að flýja til Palestínu á 4 áratugnum. Palestínuþjóðin, svo kallaða, var ekki til á þessum tíma. Eins og þú veist kannski var trúarleiðtogi Palestínumanna, múftíinn í Jerúsalem, stuðningsmaður Hitlers og heimsótti SS-menn sem voru múslímar. 

Móðir og faðir Wintons voru bæði gyðingar. Er móðir manns gyðingur, er hann það sjálfkrafa. Að fjölskyldan lét kristnast vegna fordóma samtímans er annað mál. En fyrir Adonai, smk. Halaka, er Winton gyðingur. Ég tel ólíklegt að hann hefði stundað þá iðju að bjarga gyðingabörnum frá Prag, hefði hann ekki verið af gyðingaættum.  Alveg eins og gyðingar, sem kristni var þröngvað upp á á miðöldum, hjálpuðu gyðingum í nauð, hjálpaði Winton ættmennum sínum.

Vissir þú, að gyðingar neyddust fram yfir 1960, að afsala sér trú sinni til að geta fengið vinnu. T.d. í BNA.

En hvað margir "Palestínumenn" björguðu gyðingum undan Hitler?

Svarið er: ENGINN

Söguþekking þín er í lágmarki.

[S.H. (IP-tala skráð) 5.9.2009 kl. 10:52]

Ég vil benda á ágaeta bók eftir W.G.Sebald thar sem söguhetjan er eitt af thessum tékknesku börnum. Bókin heitir Austerlitz og segir frá manni sem á barnsaldri var raendur baedi nafni og módurmáli eda eins og stendur á bakkápu ..."ezählt die Geschichte eines Mannes, dem als Kind Sprache und Name geraubt wurden, und der nun nicht mehr heimisch werden kann in dieser Welt".
Austerlitz elzt upp hjá prestfjölskyldu í Wales en kemst á snodir um uppruna sinn og sem fullordinn leitar hann sjálfum sér í  völundarhúsi fortídarinnar. Bókin er skreytt myndum sem gefa sögunni " äkthet"

Sebald sem skrifadi á thýsku var faeddur í Thýskalandi en starfadi sem lektor í Englandi um langt árabil og fórst í bílslysi 2201.
Hann hefur skrifad margar baekur t d Saturnes ringar ( á saensku) og
Utvandrade.

[S.H: (IP-tala skráð) 5.9.2009 kl. 10:56]

2001 átti thetta ad sjálfsögdu ad vera.