Leita í fréttum mbl.is

Ástand fyrri alda bjargađi íslensku ţjóđinni

 

Setuliđiđ og Kvenfólkiđ

Í framhaldi af umfjöllun minni um kvikmyndina Iceland, er ćtlun mín kynna eitt minna "lista"verk. 1940-41 gaf S.S. út ţrjá bćklinga í Reykjavík sem báru titilinn "Setuliđiđ og Kvenfólkiđ". S.S. var ekki Sláturfélag Suđurlands eđa Stormsveitin, heldur Steindór nokkur Sigurđsson rithöfundur (1901-1949). Steindór skrifađi líka ađrar predikanir undir dulnefninu Arnór Liljan Krossness um dáta sem dufluđu "stúlkukrakka". Steindór var íslenskur karlmađur sem ástandiđ fór mjög illa međ.

Steindór karlinn var hrćddur viđ ţađ sem hann kallađi "ţjóđernislega tortímingu". Skriftir hans voru greinilega knúnar af kenndum sem Siegmund Freud hefđi getađ skýrt betur en ég. En ekki myndi ţađ undra mig ef Steindór hefđi aldrei veriđ viđ kvenmann kenndur ţegar rugliđ lyppađist úr honum á blađ og inn einhverja kjallaraprentsmiđju, sem gaf óra hans út.

Tökum eitt gott dćmi um kvennalýsingar í einu af heftum Steindórs:

"En ţađ verđum viđ ţó ađ hafa hugfast, eins og áđur hefur veriđ tekiđ fram, ađ ennţá er mikill meiri hluti ísl. kvenţjóđarinnar, sem betur fer, hrein af ţessum málum.  En daglega fjölgar ţeim dćtrum Íslands, sem ganga á hönd hins útlenda setuliđs. Ţađ er eins og illkynjađur bráđsmitandi sjúkdómur sé ađ grafa um sig í Ţjóđarlíkamanum".

Ef hin kvenmannslausi Steindór hefđi veriđ uppi á 17. öld hefđi hann vćntanlega sýnt af sér vasklega framgöngu í Spánverjavígunum og í dag er andlega ćttingja hans kannski ađ finna í Frjálslynda flokknum.

Ađ mínu mati bćttu "kerlingar og stúlkukrakkar" og margar ađrar tegundir kvenna, sem Steindór skrifar um, kynstofninn. Setuliđiđ í Seinna Stríđi og á Miđnesheiđi var kćrkominn möguleiki til ţess ađ bćta kynstofninn. (Fantafemínistar geta mótmćlt ef ţćr vilja, en ađeins međ brjóstmynd og fullu nafni). Ef ţjóđ á stćrđ viđ Íslendinga, sem oft var í útrýmingarhćttu vegna harđinda og skyldleikarćktar, hefđi ekki gegnum tíđina fengiđ um 3% + nýjung í upphaflega erfđamassann, vćru Íslendingar ekki til í dag. Karlar eins og Hermann Jónasson og konur hans sýndi okkur hvađ lítill "fjölbreytileiki" og takmörkuđ nýjungagirni gat veriđ í dreifingu hins íslensks erfđamengis.

Ekki veit ég hvernig konur skipuleggja ţetta. Konur eru náttúrulega vandfúsar, og rannsaka vel gripinn áđur en hann er settur á bás, nema ađ mikil harđindi séu fyrir dyrum. En ţökk sé ţeim, dóu Íslendingar ekki út í afdölum á 15. öld. Konur björguđu, og bjarga líklega enn, íslensku ţjóđinni. Gekk ţetta hjálparstarf oft undir ljótum heitum, eins og t.d. saurlifnađur. Ţegar náskylt fólk af "alíslenskum" ćttum var ađ fjölga sér saman, var hins vegar talađ um ástir.

En nú eru ađrir tímar. Herir manna, sem gengu í pressuđum fötum og höfuđ nćlonsokka, tyggjó og annađ gott í vösunum, er farnir og í stađ ţeirra komnir afkomendur öreigalýđs Rússnesku byltingarinnar, sem eru á lágmarkslaunum hjá íslenskum ţjófahyski. Ţađ ţykir greinilega lítiđ variđ í erfđamengi farandverkamanna frá Eystrasaltslöndunum og menn ţađan, sem kannski eru staddir hér í öđrum erindagjörđum en ađ láta arđrćna sig af íslenskum kollegum, virđast vera fremur iđnir viđ ađ nauđga sig fram úr kvenmannsleysi sínu á Íslandi. Ţađ er ljót ţróun.

 

Ţvottur

Ţessi mynd er frá 19. öld og sýnir íslenskar stúlkur afklćđa franskan ferđalanga og ţvo honum hátt og lágt, líkt og japanskar geishur gera í ákveđnum hafnarhverfum Yokohama. Mitt sauruga ímyndunarafl segir mér ađ eitthvađ gćti hafa gerst eftir ţennan ţvott, sem ekki var teiknađ, en sem t.d. leiddi til ţess ađ brún augu og brátt skap eru líka til á Íslandi. Í kirkjubókum var ávöxtur samfaranna "feđrađur rétt", til ađ koma í veg fyrir óţarfa vandamál. Allar kirkjubćkur Kára Klóns eru ţví rugl.

Ástandiđ er, og var, harla gott frá mínum bćjardyrum séđ.


« Síđasta fćrsla | Nćsta fćrsla »

Athugasemdir

1 Smámynd: Bjarni Kjartansson

Ţetta er ađ hluta bull hjá ţér.

Kirkjubćkur fyrir vestan gerđu ţví skil ef um börn útlendra manna var ađ rćđa.

Svo nefnd ,,svarta ćttin" viđ djúp er ađ hluta komin vegna blöndunar viđ Habsborgara, sem versluđu mjög viđ stórbćndur viđ Djúp, ţar komust danskir ekki til áhrifa, ţar sem ţýskir ( ađ vísu blandađir Katalóníumönnum = Habsborgarar) buđu miklu betri kjör.

Einnig var svo, ađ samkvćmt framburđi stúlkna og kvenna, sem ,,komust undir manna hendur" og gáfu skýrslur, bćđi lögreglu og lćknum, var oftar um nauđgun ađ rćđa en la´tiđ er í veđri vaka í ţessu innleggi ţínu.

Ţađ er taliđ til nauđgunar, ađ hella áfengi í barnungar stúlkur og nýta sér ástand ţeirra til kynlífsathafna, jafnvel af íbúum heils bragga.

Ţađ skín út úr mörgum skrifum ţínum, ađ ţér er ekki mjög annt um ísl ţjóđerni né menningu.  Miklu frekar leggur ţú ţig í framkróka um, ađ sverta nokkuđ minningu manna hér og upphefja Gyđinga, hvar á bóli sem ţeir eru.

Sálmaskáldiđ okkar íslendinga nefndi ţá Júđa (frá Júdeu) og svo gerđi einnig Kirkjufađir okkar Lúther.  Finnst mér ekkert athugavert viđ ţá nafngift og biđ ţig vera sem lengst ytra, ţar sem ţér er frekar í nöp viđ ţađ sem íslenskt er og er ég ţví ţess viss, ađ ţér muni líđa miklu betur ţarna en hér.

Miđbćjaríhaldiđ

Bjarni Kjartansson, 11.12.2007 kl. 11:01

2 Smámynd: Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

Já, Ástandiđ gat veriđ slćmt, ekki neita ég ţví, en í hvađa annarlegu ástandi Bjarni Kjartansson er í, hef ég ekki menntun til ađ skera úr um. 

Ég ţekki ekki ţennan mann, en hann rćđst á mig mig fúkyrđum og segir mig ver í nöp viđ ţađ sem íslenskt er og ađ mér sé ekki annt um ísl. ţjóđerni né menningu. Hann ţeytist úr kirkjubókum fyrir vestan, yfir í Habsborgara og Katalóníumenn, ţađan í hópnauđgun í bragga og svo til "Júđa", sem er fólk sem Bjarni hatar greinilega af öllu hjarta sínu.

Ég verđ ađ viđurkenna ađ ég hef aldrei heyrt um verslun katalónskra Habsborgara á Íslandi. Veiđar Baska/Spánverja eru vel skráđar, en ekki verslun Habsborgara. 

Ég kvitta fyrir ţennan orđsöfnuđ Bjarna međ ţeirri vangaveltu minni, ađ hugsanlega hafi ekki orđiđ nógu mikil blöndun, (eđa ekki nógu margar nauđganir, ef tekiđ er miđ af áliti hans á framferđi útlendra manna) í framćttum hans.

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 11.12.2007 kl. 16:46

3 Smámynd: Sigurđur Ţór Guđjónsson

Mér finnst nú óţarfi ađ gera ţví skóna ađ "rugliđ" í Steindóri hafi veriđ út af ţví ađ hann hafi aldrei veriđ viđ kvenmann kenndur. Margt ágćtisfólk hefur aldrei veriđ viđ hitt kyniđ kennt, fyrr og síđar, án ţess ađ ţađ fari ađ rugla. 

Sigurđur Ţór Guđjónsson, 12.12.2007 kl. 15:10

4 Smámynd: Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

Alveg rétt Sigurđur, ég var bara ađ tala út frá eigin reynslu. Áđur en ég komst á fast, ţ.e. hitti mínu góđu konu og lífsförunaut, var ég hálfgerđur terroristi.

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 12.12.2007 kl. 16:47

Bćta viđ athugasemd

Ekki er lengur hćgt ađ skrifa athugasemdir viđ fćrsluna, ţar sem tímamörk á athugasemdir eru liđin.

Höfundur

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson
Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

vilhjalmur@mailme.dk

Bćkur

Kynning á nokkrum fćrslum, greinum og bókum PostDocs


Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband