Vondar fréttir um hollustu fisks og Omega 3

Snemma í morgun las ég um rannsókn danskra vísindamanna sem hefur verið birt í tímaritinu Atherosclerosis og ber hún heitið Intake of traditional Inuit diet vary in parallel with inflammation as estimated from YKL-40 and hsCRP in Inuit and non-Inuit in Greenland. Í frétt Jyllands-Postsens er greint frá rannsókninni, sem fór fram á eldri borgum á Grænlandi, og niðurstaðan fær örugglega marga til að gapa og aðra til að rífast um réttmæti hennar

"Enkeltfaktor" (monocausal) rannsóknir eru alltaf "öruggar", en niðurstaðan er ekki alltaf afgerandi fyrir t.d. lækningu og skilning á sjúkdómi. Fleiri þættir en einn geta valdið sjúkdómi og sjúkdómur er samsettur hlutur. Danski læknirinn Stig Andersen, sem stýrir þessari rannsókn á Grænlandi segir: "Þrátt fyrir að í 40 ár hafi verið gerðar óteljandi rannsóknir á fyrirbyggjandi áhrifum fiskiolíu á blóðtappa í hjarta, hefur aldrei fundist óyggjandi sönnun fyrir því að olían hafi áhrif. Ef til vill er allt tal um að feitur fiskur varni hjarta- og æðasjúkdómum lygasaga."  Ein meginniðurstaða rannsóknarinnar er að kenningin um að feitur fiskur sé hollur sé mýta, mýta sem varð til er danskur læknir tengdi saman Omega-3 (n 3) fitusýrur og lága tíðni hjartabilana á Grænlandi.

Þessi nýja rannsókn, sem var gerð á 535 íbúum á Grænlandi, inúítum og öðrum, sýndi, að þeir sem lifðu mestmegnis af sjávarfangi og sjávarspendýrum höfðu miklu hærri tíðni af bólgum í líkamanum en hjá þeim sem ekki lifðu af sjávarfangi í eins miklum mæli.

Þetta leiddi hugann af doktorsritgerð sem ég nýlega gluggaði í. Það er merk ritgerð Elínar Ólafsdóttir læknis um sykursýki 2, sem ber titilinn  Metabolic and environmental conditions leading to the development of type 2 diabetes and the secular trend in mortality risk between 1993 and 2004 associated with diabetes.  A population-based cohort study using the Icelandic Heart Association´s Reykjavík and AGES-Reykjavik studies. Þar kemur fram að fólk úr, eða ættað úr sveit hafði lægri tíðni sykursýki 2 og hærri lífslíkur en fólk úr þéttbýli, þar sem fólk hefur lengstum borðað meiri fisk en í inn til landsins. Dr. Elín skoðaði í rannsókn sinni matarræði einstaklinganna og uppruna (sveit eða þéttbýli). Sumir fengu of lítið kalk og aðrir of lítið C-vítamín, en í þéttbýli við sjávarsíðuna borðaði fólk meira fiskmeti en til sveita og tíðni sykursýki 2 hjá þeim sem ættaðir voru úr sveit var lægri en þeirra sem voru úr þéttbýli.  Nýjar rannsóknir sem ég hef lesið sýna að sykursýki 2 tengist bólgum (inflammation) á einhvern hátt, þó menn séu langt frá því að vera sammála um hvernig. Þetta fær mig til að hugsa, hvort eitthvað sé hugsanlega innbyrðis tengt hér.

Getur verið að hinn holli fiskur, lýsisgrúturinn og trúin á hið heilaga Omega-3 eigi sök á bólgum, gigtarsjúkdómum og annarri óáran, sem svo veldur (örugglega ásamt öðrum þáttum) auknum hjartasjúkdómum og jafnvel einnig hárri tíðni af sykursýki 2 ?

Ég hætti samt ekki að borða fisk, því persónulega er ég á þeirri skoðun að flestir hlutir eigi sér fleiri en eina orsök og að allt sé gott í hófi, líka fiskur (hef þó ekki geta beitt þessari reglu á súkkulaði).

Mér þætti áhugavert að vita meira um hvernig matarræði þeirra sem rannsakaðir voru á Grænlandi var í æsku. En mér sýnist þó, þegar öllu er á botninn hvolft, að ærin ástæða sé fyrir Íslendinga að íhuga hvort lýsisþamb og Omega-3 pilluát sé yfirleitt gott. Kannski ætti fólk að hætta í nokkurn tíma á Lýsi og sjá hvort að bólgurnar neðst í bakinu og gigtin minnkar ekki. En áhugaverð er hins vegar rannsókn Dananna á Grænlandi, og vert fyrir Íslendinga að fylgjast með henni og ræða gaumgæfilega.

Athugasemdir

[Sigurður Þór Guðjónsson, 18.6.2013 kl. 10:52]

Það er víst ekki viðeigandi og lærdómslegt að titil doktorsritgerða sé stuttur og laggóður, hvað þá bragðgóður og hollur.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 18.6.2013 kl. 11:36]

Læknisfræðilegir titlar verða að vera langir, því ritgerðirnar eru venjulega styttri en doktorsritgerðir flestra annarra.

Þrátt fyrir langan titil á ritgerð Elínar, er hún mjög áhugaverð og allflestir geta lesið sér hana til gagns.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 18.6.2013 kl. 11:40]

Ertu hættur að taka lýsið og gefa Mala grútarsíld úr Whiskas-dós, eða fær'ann þurrkað spik af Kristjáni Loftssyni, (það er dýrum þeim sem hann stundar nú frístundaveiðar á), eftir að japanska dýrafóðursfyrirtækið rifti samningnum við aumingja karlinn?

[Sólbjörg, 18.6.2013 kl. 15:36]

Tek aldrei inn lýsi er á miðjum aldri - er aldrei illt í bakinu eða með neina gigt, en er liðug eins og köttur. Borða fisk og lambakjöt, grænmeti, léttvín af og til og smá súkkulaði og mikið af lífrænum bætiefnum. Omega 3 ALA fæst úr mörgu öðru en bara fiskilifur

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 18.6.2013 kl. 15:39]

Sólbjörg hefur þú stundað veiðar í kajak og eignast 6 börn í Kulusuk? Við skulum hafa allan vara á þessari dönsku rannsókn.

[Sólbjörg, 18.6.2013 kl. 15:39]

Munum samt að Lýsið hélt lífinu í þjóðinni í aldir, það var reyndar engin mengun í sjónum áður fyrr en veit að Lýsi hf. hreinsar vel sínar afurðir svo öllum ætti að vera óhætt og hollustan mikill ef rétt er tekið inn.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 18.6.2013 kl. 17:56]

Því meira sem ég hugsa um þessa rannsókn, því meira verð ég í vafa um niðurstöðuna.

[Sigurður Þór Guðjónsson, 19.6.2013 kl. 13:13]

Mali the malicious étur ekki whiskas. Hann étur bara fugla og mýs sem hann veiðir sjálfur af töff og malicious grimmd.

[Guðmundur Bjarnason (IP-tala skráð) 20.6.2013 kl. 05:00]

Sælt veri fólkið.
Til er lyf sem heitir Berberine og læknar það sykursýki 2 í 99% tilfella. Googlið það og skoðið. Merkilegt að engin skuli selja það heima á Fróni.
Mig minnir annars að Omega 3 sé unnið úr fiskiolíu frá Argentínu. Það var mikið fár í kringum úldið lýsi sem talið var að notað væri  í umrædda vöru.

Annars er skammtímaminni okkar mjög takmarkað hvort sem við viljum viðuirkenna það eður ei. Fjölmiðlar og stjórnmálamenn vita það.