Leita í fréttum mbl.is

Probably the most Icelandic Beer in the world

carlsberg_probably_best_beer_world

Ef menn skođa lánabók Kaupţings bls. 172 geta menn séđ hvernig Carlsberg notađi ódýrt lán úr "íslenskum" banka til ađ krydda brugg ţađ sem hagnađur ţeirra er.


mbl.is Hagnađur Carlsberg jókst um 39%
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Aulaháttur ICESAVE-nefndarinnar

Landssala

Ţrátt fyrir ađ Icesave-samningurinn hafi veriđ lagđur fram í júní, eru enn bréfaskriftir á milli hollensku og bresku nefndanna og íslensku nefndarinnar. Ţar á međal bréf sem sýna, ađ Indriđi Haukur Ţorláksson hafi ekki fattađ ţetta í samningnum, eđa skiliđ hitt.

Ţetta sýnir okkur ađeins eitt: Ađ íslenska nefndin var ekki tilbúin ţegar samningurinn var settur fyrir Alţingi í offorsi. Ţvílíkur amlóđaháttur, ţvílíkt aulabárđaferli.

Hvađ hefur formađur fjárlaganefndar Alţingis fram ađ fćra, sem sannar ţađ ađ Hollendingar hafi breytt afstöđu sinni til 16. greinar Icesaves samningsins? Hvađa plagg getur hann sýnt okkur sem tekur af allan vafa um ađ Hollendingar vilji ekki ganga í auđlindir og eignir Íslendinga, ef ekki tekst ađ greiđa Icesave skuldina?

Johan Barnard sagđi mér er ég hrindi í hann fyrr í sumar, ađ samningnum yrđi ekki breytt. Svavar Gestsson sagđi opinberlaga, ađ samningurinn vćri endanlegur og óbreytanlegur. Af hverju gengur -ţá kennarinn sem er formađur fjárlaganefndar fram og segir okkur ađ samningnum hafi veriđ breytt.

Barnard svarar erindi mínu í gćr um hvort breytingar hefđu veriđ á ákvćđunum á ţennan hátt:

For not having seen these articles in the Icelandic press, I find it difficult to judge what they could be referring to. But perhaps it will be clearer to me if you could send me copies. Even then it will take me some time, because I will have to go after someone to help me with the Icelandic language, but that would be possible.

 

Ríkisstjórnin hefur ekki ráđ á ţví ađ leyna meiru fyrir ţjóđinni. Samningurinn er rugl, sem vefst fyrir íslenskum nefndarmönnum, jafnvel ţeim sem höfđu meira vit á hlutunum en formađur íslensku nefndarinnar, Svavar Gestsson.

Svo liggja votar krumlur ESB og slímugir fingur AGS yfir öllu ferlinu. Jafnvel má finna kúkalyktina af höndum frćndţjóđa okkar sem skeindu Kaupthing banka eftir ađ gjaldeyrisforđa íslensku ţjóđarinnar var dćlt í bankann um leiđ og bankasvínin héldu útsölu á lánum, t.d. fyrir gráđug dönsk fyrirtćkji med verk í pung. Ţađ voru margir sem trúđu á útrásasvínin - ađ minnsta kosti peningana "ţeirra".

Riftum Icesave-samningnum af ţeirri einföldu ástćđu, ađ fólkiđ bak viđ hann er greinilega ekki klárt á innhaldi hans. Slíkur hórmangssamningur getur ekki veriđ grundvöllurinn fyrir inngöngu Íslands í ESB.


Danskir fjölmiđlar fjalla um lánabók Kaupţings

bankastrákar

Á ađ bannađ ţeim ţađ líka? Business.dk undir Berlingske Tidende hefur máliđ nú á forsíđu sinni.

Lesiđ einnig ţessa grein:

Menn geta nú fariđ ađ reikna út áframhaldiđ. Sjáiđ hvađ Jay Lim fra WikiLeak segir:

"Vi vil ikke hjćlpe resterne af Kaupthing eller Kaupthings kunder til at skjule deres beskidte vasketřj for omverdenen. Forsřg pĺ, at afslřre vores kilde kan vćre en kriminel handling i forhold til den belgiske kildebeskyttelse og den svenske grundlov,"


Minningar um bankaleik

Kaupthing leikurinn

Ćtli Hreiđar Már sitji og spili Kaupţingsspiliđ?

Veruleikaskyniđ hjá bankastjórum Kaupţings virđist vera ţađ sama og hjá smástrákum í tölvuleik: 

Kannski ćtti ađ breyta inngangsorđum leiksins: "Ţú hefur lesiđ skuldabókina, ţú hefur séđ myndina. Nú gefur Kaupţing ţér fćri á ađ vera leikstjóri í ţínu eigin lífi - Ţú átt ađ borga allar skuldirnar okkar! Ţađ er engin fallhlíf til ađ lenda varlega. Bankastjórarnir tóku ţćr allar".


Sannleikurinn verđur ekki ţaggađur niđur

  Kaupthing Report hear all about it

hvorki af bankastrákum né siđlausum lögmönnum. Ég fer til ađ mynda til dönsku blađana og biđ ţau um ađ kanna öll ţau stóru dönsku fyrirtćki sem skulduđu gamla Kaupţingi. Kannski eru ţađ frekar Danir sem ćttu ađ fá AGS-lániđ og viđ ćttum ef til vill ađ hjálpa ţeim viđ ţađ međ öll ţau tengsl sem viđ höfum hjá sjóđnum.

Hér birti ég skýrsluna og hvet ég alla til ađ birta hana á bloggum sínum, Facebook og víđar. Ţví, nú ţegar er erfitt ađ hlađa henni niđur á WikiLeak.

Menn get sett skýrsluna á bloggiđ sitt međ ţví ađ slá www.xxx.blog.is/admin/files og hlađa skýrslunni inn á bloggiđ sitt. Í stađ xxx, skrifiđ ţiđ nafniđ á blogginu ykkar og ţiđ verđiđ ađ vera innskráđ ţegar ţiđ framkvćmiđ ţessa ađgerđ í ţágu sannleikans og frelsis. Svo tengiđ ţiđ slóđina viđ fćrslu á blogginu ykkar.

Ég hlusta nú ekki mikiđ á rugliđ í Sigurđi Líndal, ţegar hann segir ađ lögbann komi á skýrslu ţessa. Hann hefur sem ritstjóri stoliđ myndum sem tilheyrđu mér fyrir ritröđina Sögu Íslands. Veit hann eitthvađ um upphafsréttarmál og lögbönn?


mbl.is Kaupţing fer fram á lögbann
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Hitti Jack Black í Kew

jack-black-school-of-rock

Ég nýkominn heim úr smá bćjarferđ. Ég fór međ familíuna til Lundúna sem liggur í fjandsamlegu landi. Ég reyndi ađ búa eins nálćgt Dorrit Moussaieff og mögulegt var, en ég hafđi ţví miđur ekki tíma til ađ taka á hana hús. Mér sýndist ég sjá hana í Harrods. Viđ eru nokkur sem lániđ lék viđ ţótt engar kúlur vćru í pokanum.

Á sunnudag sigldum viđ frá Westminster til Kew. Ţar, í hinum konunglega garđi heimsveldisins, sáum viđ tré og plöntur og ađra grósku í ţungbúnu veđri.  Skyndilega var ţó eins og viđ vćrum í miđri gamanmynd. Viđ fórum inn í hús, ţar sem börnin geta leikiđ sér og frćđst um frćbbla og frumur.  Allt í einu stóđ ţarna lágvaxinn og ţéttur mađur í grćnni treyju, sem mér fannst ég kannast viđ, svo ég kunni ekki viđ annađ en ađ kinka kolli til hans og hann heilsađi á móti. Ég spurđi sjálfan mig: Er ţetta Íslendingur eđa hef ég hitt manninn í Danmörku? Séra Svavar Alfređ?? Nei of lítill.

Svo segir konan mín, sem er svo mannglögg,  ađ ţarna fćri  frćgur leikari úr Hollywood. Ég gat ekki annađ en samţykkt ţađ, en mikiđ hefur ţeim fariđ aftur síđan Poul Newman var og hét.  Ég gat ţó alls ekki komiđ fyrir mig nafninu á feita manninum, en hef nýlega  séđ kvikmyndir ţar sem hann fer á kostum sem mexíkanskur glímumađur og  ađra ţar sem mađur gerist kennari í einkasóla, en kennir börnunum mestmegnis rokk.

Ég dáđist ađ ţví hve lítiđ Bretar voru ađ abbast upp á kappann ţarna í garđinum. Ef ţetta hefđi veriđ US of A, ţá hefđi veriđ panic á svćđinu. Ég hef séđ meiri örtröđ í kringum Bubba og Bo en í kringum leikarann í Kew. Ég hef líklegast veriđ kanalegastur ţarna í Kew-garđi. Mig langađi vođa mikiđ ađ gerast papparass og taka mynd af manninum, en konan mín bannađi mér ţađ harđlega. „Hvađ myndir ţú gera ef einhver tćki mynd af ţér?", spurđi hún. „Ég er ekki stjarna", sagđi ég, og setti myndavélina í vasann. Black var ţarna međ konu sinni tveimur börnum, forljótri barnapíu og manni sem ekki leit út fyrir ađ vera bodyguard.

Á stjórnarfundi í sagnfrćđifélagi gyđinga í Danmörku í fyrradag greindi ég svo frá ţessari nálćgđ minni viđ frćga fólkiđ og frá tveggja metra háum manni sem ég sá á flugvellinum sem var í ballettpilsi. Og viti menn, ţar kunnu allir deili á ţybbna manninum. Ţetta var engin annar en Jack Black og hann er leikari, söngvari og meira ađ segja gyđingur. Ţá var ţađ á hreinu. Shalom, I like him.

Jack Black hefur reyndar átt frekar lélegt ár í ár og ţess vegna hefur hann líklega ađeins haft ráđ á ţví ađ taka fjölskylduna međ til London. Síđasta myndin hans Year One, sem kostađi 60 milljónir dala í framleiđslu, hefur ađeins halađ inn 48 milljónum. Hún mun vera afburđarléleg. Kreppan slćr víđar niđur en á Íslandi.


Fćreyingar hafđir ađ fíflum

 

Danagrín

Gárungar úr Danaveldi ferđast nú um Fćreyjar og fá frćndur okkar til ađ taka ţátt í sjónvarpsrugli, sem gengur út á ađ venjulegt fólk leikur hlutverk persóna í sjónvarpsţáttaröđinni Dynasty, sem í Danmörku og Fćreyjum gekk undir nafninu Dollars. Dynasty er stađfćrt á Fćreyjar. Árangurinn af ţessu verki, sem örugglega er styrkt međ peningum danskra skattborgara, verđur svo hćgt ađ sjá á vefnum (www.dollars.fo).

Tvö dönsk idjót međ myndavélar, Tue Biering og Jeppe Kristensen, hafa lýst ţessu framtaki sínu fyrir blađamanni Berlingse Tidende. Ţeir hlćja mikiđ af sjáfum sér, enda eru ţessir menn greinilega enn á skólastrákastiginu. Ţađ vekur undrun ađ Berlingske Tidende sé ađ auglýsa ţennan skrípaleik.

Í Berlingske Tidende lýsa ţessir apakettir ţeirri einlćgu skođun sinni ađ Danir tengi Fćreyinga  skyldleikarćkt, ţjóđbúningum, vikivökum, hommahrćđslu, harđfiski og lunda. Ţessir dönsku hálfvitar ćtla međ ţessum kvikmyndahappening sínum ađ gera Fćreyinga meira "kynćsandi".  

Skyldleikarćkt, Jeremías minn! Danir ćttu ekki ađ tala. Á ákveđnum svćđum í Danmörku er fólk miklu meira skyldeikrćktađ en Fćreyingar, en flestir eru Danir vitanlaga hálfgerđir Ţjóđverjar og restin er á góđri leiđ ađ verđa ţegnar í fjórđa ríkinu, Ummah.

Ég held ađ Tue og Jeppi ćttu ađ byrja međ ţví ađ spóla einhverju inn í myndavélina heima hjá sér. Ţeir tilheyra ţjóđ sem ađ mestu leyti er kominn af drykkfelldum Ţjóđverjum og sem beygđi sig eins og lóđa tík ţegar ţýski nasistahundurinn tók ţá í rassinn í síđasta stríđi. Samarbejdspoliltik kalla Danir ţćr merku samfarir og minnast ţeirra međ mikilli gleđi. Ţađ er efni í margar grínmyndir, sem hćgt vćri ađ setja á vefinn. Hvađ eru menn ađ álpast til Fćreyja til ađ fá "billigt grin"? Af nógu er ađ taka heimaviđ.

Ég mćli međ ţví ađ Fćreyingar setji ţessa dönsku pilta á nćsta skip til Kaupmannahafnar og taki kvikmynd af ţví.

Sá hlćr best sem síđast hlćr, og ţađ verđa Fćreyingar.


ESB segir ađ Íslendingar séu hćfir og í miklum metum

Hotel EU Land

ESB lýsir umsókn islenskra yfirvalda á vefsíđu sinni.  Sjá hér, hér, hér, hér, hér, hér hér, hér, hér og hér. Einhver stigsmunur virđist á orđalaginu á hinum mismunandi tungum um hćfni og velmćti Íslendinga, ef mađur vill vera nákvćmur.

Sagt er á dönsku ađ Íslendingar séu taldir hćfir og í miklum metum, fyrst ţeim er leyft ađ sćkja um ESB-ađild.

090728 

Mynd ESB af húsum "hćfra" Íslendinga. Bretar töldu nú fyrir skömmu víst ađ ţarna byggi bölvađur hryđjuverkalýđur. Ađ ofan er hins vegar mynd af byggingu sem ekki er neitt hland og sćmir sér vel í ESB. ESB má gjarnan nota ţessa mynd mína.

Takiđ eftir myndinni međ ţessu rugli á vefsíđu ESB. Ég hefđi nú frekar viljađ sjá glćsibyggingar ţćr sem reistar hafa veriđ á Íslandi á síđustu árum, fyrir allan ríkidóminn sem her spratt úr jörđu eins og hverir. Ţćr byggingar eru nú ekki neitt hland. En ESB velur mynd af verkamannaíbúđum vestur í bć.

Ţađ er kannski myndin sem ráđamenn í ESB vilja gefa af Íslandi? Landinu sem ţeir ćtla ađ deila fiskinum međ og ráđskast međ fram í rauđan dauđann.


Hver mun nú hafa andlega og veraldlega forsjá međ ţeim söfnuđi á úthafseyju, sem mćlt er ađ fyrirfinnist á enda veraldar?

Innsigli Jóns biskups Finkenows 2

Jón nokkur var biskup í Skálholti frá 1406 til 1413. Afar lítiđ er vitađ um ţennan Jón, nema ađ hann var hinn fjórđi  međal Jóna á biskupsstóli í Skálholti.  Í síđari heimildum var hann oft nefndu Jón danski. Hann var einn af fyrstu dönsku embćttismönnunum á Íslandi. Áđur en ţessi Jón hneppti Skálholtsstól hafđi hann veriđ ábóti í Munklífi í Björgvin, sem var eitt ríkasta klaustur Noregs. Ţegar Jón var kominn til Íslands reiđ hann vísitasíu norđur um land ţar sem honum var vel  tekiđ. Mikiđ meira en ţetta er nú ekki vitađ um blessađan Jón.

Viđ vitum einnig, ađ Jón hefur líklega ekki gengiđ heill til skógar, og vćntanlega hefur hann ţví veriđ sendur til Íslands. Hann var holdsveikur og dó á biskupsstóli áriđ 1413. Í páfabréfi frá 24. júlí 1413, sem Jóhannes XXIII páfi ritađi biskupinum í Lýbíku (Lübeck) er meginefniđ veikindi Jóns biskups á Íslandi. Páfi bađ biskupinn í Lübeck um ađ grennslast fyrir um hvort presturinn Árni Ólafsson (síđar biskup í Skálholti) vćri nothćfur til ađ hafa andlega og veraldlega forsjá međ  „ţeim söfnuđi á úthafseyju , sem mćlt sé ađ fyrirfinnist á enda veraldar" (Hljómar ţetta ekki eins og umrćđan um Ísland í ESB?). Samkvćmt bréfi páfa var Jón yfirkominn af sjúkdómnum, og hold hans og bein hrundu af fótum og höndum.

Förum nú hratt yfir sögu. Áriđ 1879 fundu menn innsiglisstimpil í jörđu í Árósi í Danmörku. Innsiglisstimpillin hafđi tilheyrt Jóni biskupi í Skálholti. Á innsiglinu mátti lesa ţetta:   + SIGILLU: IohIS: [DEI:GRA:EPIS]COPI:SCALOT

Enginn Íslendingur frétti af ţessu innsigli áđur en ég gerđi ţađ skömmu eftir ađ ég hóf nám í fornleifarfrćđi viđ háskólann í Árósi áriđ 1980. Ég hafđi samband viđ Kristján Eldjárn, ritstjóra Árbókar hins Íslenzka Fornleifafélags (ţegar enn var stíll var yfir ţví riti), og hann hvatti mig til ađ skrifa grein um innsigliđ, sem má lesa hér. Eftir langa og lćrđa skýringu á ţví hvađa Jón hefđi getađ átt innsigliđ, komst ég ađ ţeirri niđurstöđu ađ innsiglisstimpill ţessi  hefđi tilheyrt Jóni hinum fjórđa í Skálholti og ađ hann hefđi líklega veriđ ađ ćttinni Finkenow.  Ćttmađur Jóns, Nikulás (Niels) hafđi veriđ erkibiskup í Niđarósi. Niels var illa ţokkađur af Norđmönnum. Rćndi hann dýrgripum kirkjunnar ţegar hann hvarf frá Niđarósi. Upphaflega var ţessi Finkenow fjölskylda komin sunnan úr Ţýskalandi til Danmerkur.

Síđar hef ég hallast meira ađ ţeirri skođun, sem ég viđra ađeins í greininni, ađ líklegast hafi ţessi stimpill veriđ gerđur af óprúttnum náungum sem ćtluđu sér ađ misnota nafn Jóns Skálholtsbiskups í Danmörku.  Líkţráir menn eru oft misnotađir.

Nýlega fann ég í gömlum pappírum möppu međ gögnum sem ég vinsađi ađ mér ţegar ég skrifađi  mína fyrstu grein í fornleifafrćđinni. Ţar var líka ađ finna ţetta bréf frá dr. Kristjáni Eldjárn, sem ég varđ ţeirrar ánćgju ađnjótandi ađ kynnast. Hann bauđ mér ţrisvar sinnum heim til sín í morgunkaffi snemma á sunnudagsmorgnum ţegar ég var á Íslandi yfir sumarmánuđina. Hann útvegađi mér einnig vinnu viđ fornleifauppgröft međ einu símtali. Hann hvatti mig til ađ rita tvćr fyrstu greinar mína fyrir Árbók Fornleifafélagsins og til ţess ađ sćkja um fjármagn til ađ hefja fornleifarannsóknir í Ţjórsárdal.

Í dag, ţegar Íslendingar ţjást af líkţráa í andlegum sem veraldlegum efnum, er ef til vill ekki fjarri lagi ađ spyrja eins og Jóhannes Páfi gerđi áriđ 1413. Hver mun nú hafa andlega og veraldlega forsjá međ ţeim söfnuđi á úthafseyju, sem mćlt sé ađ fyrirfinnist á enda veraldar? Viljum viđ gráđuga, ţjófótta og holdsveika embćttismenn neđan af meginlandinu, eđa Össur Skarphéđinsson og Jóku stressuđu? Ţađ hljóta ađ vera fleiri valkostir.


« Fyrri síđa | Nćsta síđa »

Höfundur

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson
Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

vilhjalmur@mailme.dk

Bćkur

Kynning á nokkrum fćrslum, greinum og bókum PostDocs


Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband