Stórfurðuleg íslensk minnimáttarkennd

 

 

Morgunblaðið tjáir okkur að Konungasteinarnir við Geysi í Haukadal séu á ömurlegum stað. Mikið er þetta nú skrítin staðhæfing.

Ég skrifaði í fyrra um Konungssteinana og sýndi myndir af elsta steininum þegar hann var nýr og fallegur. Ég skrifaði líka fyrr í ár um Geysi.

Nú er búið að höggva ofan í gömlu meitilsförin á steinunum þremur til þess að þeir líti betur út þegar tignargesti frá Danmörku ber að garði.

Mönnum hefur væntanlega þótt ömurlegt að þessir merku steinar væru ekki eins og nýhöggnir þegar kóngafólk kemur í heimsókn. En hvað veit ég?

Þessi einkennilega aðför að fornleifum hefur verið gerð með leyfi Fornleifaverndar Ríkisins. Það vekur vissulega furðu mína.

Ég bið þess vegna Fornleifavernd Ríkisins að birta mér skýrslu um efnið, þar sem  ég og bloggvinir mínir getum séð myndir af steinunum fyrir og eftir þessa "andlitslyftingu". Ég bið stofnunina sömuleiðis um að skýra hvaða kenndir og ástæða fengu menn til að höggva ofan í minjar á þennan hátt og hvaðan erindi um þessa aðgerð kom upphaflega.

Vona ég að stofnunin svari mér hér á blogginu.

Haldið þið lesendur góðrir að Danir færu að meitla í Jalangursteina (Jellingsteina/ Jellingestenene) Haralds Blátannar til að gleðja einhverja þjóðhöfðingja.

Ég vona að Frederik erfðaprins og Mary hin tasmanska prinsessa hans hafi verið ánægð með endurgerð hnullunganna við Geysi. En eitthvað held ég að móðir prinsins, sem er eins konar kollega minn, þótt ég sé vissulega ekki "drottning", myndi segja ef þessi vinnubrögð hefðu verið við höfð í Danaveldi.

Dr. Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, fornleifafræðingur

----

P.s. Eftir að hin eiginlega færsla mín um breytingar á Konungasteinunum var skrifað, hefur höfundur uppgötvað þessi skrif Gísla Sigurðssonar um sögu steinanna. Þar heldur Gísli því fram að steinninn frá komu Kristjáns IX heyri undir Þjóðminjasafn Íslands, þar sem áletrunin ráði því. Þetta er rangt með farið. Áletrunin á steininum telst til fornminja þar sem hún var höggvin árið 1874.  Aldur gripa og minja þarf að vera 100 ár til að þeir teljist til fornleifa samkvæmt lögum. Greinilegt er að aðförin að steininum frá 1907 sé réttlætt með því að hún hafi verið farin rétt fyrir tímamörk. Ég tel nú að steinninn hafi talist til fornleifa er hann var endurhöggvinn.  

Ég furða mig einnig á því að menn kalla steinana Konungssteina. Við erum að ræða um 3 konunga og væri heitið Konungasteinar réttara nafn.

Fornleifavernd Ríkisins leyfði nú manngerðar breytingar á fornleifum og nú er að sjá hvernig stofnunin svarar erindi mínu.  Einnig verðum við að sjá framgangsskýrslu steinsmiðsins sem hjó.

 

P.p.s.  Viðskiptaráð Íslands er með þessa frétt um steinana:

 

Konungssteinar við Geysi

Friðrik krónprins Danmerkur og eiginkona hans Mary krónprinsessa,  heimsóttu Geysi í Haukadal til að vígja lagfærða Konungssteinana, en Dansk-íslenska viðskiptaráðið hefur nýverið gengist fyrir lagfæringu á  áletrunum á þeim. 

Fyrirtækin sem studdu myndarlega við ráðið voru FIH Erhvervsbank sem er í eigu Kaupþings, Samskip, Marel og Rexam Holmegaard.

Konungssteinarnir,  sem eru þrír talsins, bera merki konunganna sem höggvið er í þá, ásamt ártölunum 1874, 1907 og 1921, til minningar um heimsóknir þriggja Danakonunga til landsins.

Heimsókn krónprinshjónanna til Íslands, í boði forseta Íslands Ólafs Ragnars Grímssonar og Dorrit Moussaieff forsetafrúar, hófst mánudaginn 5. maí en lýkur fimmtudaginn 8. maí.

--- 

Þá höfum við það. Friðrik vígði lagfærða Konungssteina. Konungsefnið setti blessun sína á klámhöggið.

Konungssteinar fá nýja ásýnd

Athugasemdir

[Kristján Sveinsson (IP-tala skráð) 5.5.2008 kl. 23:19]

Doktor Vilhjálmur.
Þú ættir nú að vita það, hálærður maðurinn, að Íslendingar geta alls ekki verði þekktir fyrir að bjóða frændum sínum og vinum upp á neitt annað en nýjar fornminjar. Hvað ætli við getum verið að flagga einhverju afgömlu máðu og snjáðu fornminjarusli. Það væri bara skandall að skaka svoleiðislöguðu framan í ungt og módern fólk sem færi máske að hlægja að okkur fyrir forpokun og nesjamennsku á fremur ömurlegum stað.

Pax.

[Loftur Altice Þorsteinsson, 6.5.2008 kl. 00:19]

Hvaða myndarlegi maður er kominn í þinn stað Vilhjálmur ? Hefur þú fengið birtingarleyfi fyrir þessari mynd ?

[Predikarinn - Cacoethes scribendi , 6.5.2008 kl. 00:29]

Sammála þér kæri dr. Vilhjálmur Örn. Ég fer sömuleiðis fram á skýringar Fornleifaverndar ríkisins á þessari leyfisveitingu þeirra.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 6.5.2008 kl. 05:30]

Pax nobiscum, Christianus, Celsius, Praedicatusque! ég held að þú hafir rétt fyrir þér að vanda, Kristján. Ég skil ekkert í yfirvöldum að fara með þau hjúin austur að Geysi og Gullfoss, þegar hægt er að fara í Smáralindina og Perluna. Hægt hefði verið að setja skýrar afsteypur af Konungasteinunum á Sögusafnið.

Loftur, þessi mynd er örugglega ekki af spámanni, þá hefðu einhverjir verið drepnir síðan að ég setti hana inn í gær, og sendiráð brennd til kaldra kola. Ég var orðinn svo leiður á fermingamyndinni að ég fékk leyfi fjölskyldunnar til að setja eina alveg splunkunýja í hennar stað. Ég held ég setji hana líka á Flicr í flokkinn "Jesús with a copyright". Þá fæ ég kannski dálitla auglýsingu.

Predikari, ég vona að Fornleifanefnd taki erindi mitt alvarlega. Þeir eru búnir að fá það með tölvupósti, og ég býst við að geta kynnt svar þeirra hér á blogginu þegar svör berast hið bráðasta.

[Þorsteinn Briem, 6.5.2008 kl. 08:42]

En Rolling Stones?

Má hrófla við þeim?

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 6.5.2008 kl. 09:24]

Steini eru þeir líka í Haukadal. Annars held ég að Prins Frederik og Mary vilji miklu frekar sjá Rolling Stones en Konungssteina.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 6.5.2008 kl. 09:25]

Hvað með vel meitlaða BriemStones?

[Þorsteinn Briem, 6.5.2008 kl. 10:09]

Einn Stónsarinn var rúnum ristur á Ísafirði og heilsaði upp á sýsla. Þeir fara víða.

Þarf ekki eitthvað að verða aldargamalt til að verða fornleifar?

Afi minn í móðurætt varð 100 ára.

Það hefði því átt að friða hann, kallinn.

Að vísu var hann ekki steinn en ég er steinn.

Þannig að ég treysti því að verða friðaður, ef ég verð 100 ára og því rúnum ristur, Vilhjálmur minn.

[Arafat í sparifötunum, 6.5.2008 kl. 23:14]

Bíð spennt eftir svari

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 11.5.2008 kl. 06:13]

Hérer mynd af Friðrik og Mary að mæla hitastig í Haukadal. Hvar er myndin þar sem krónprinsinn "vígir" steinana?