Léleg pápíska

Páfagarður neitar að taka þátt í minningardeginum um helför gyðinga í Helfararsafninu (Yad Vashem) í Jerúsalem á morgun, á Yom Hashoah, minningardegi gyðinga um Helförina. Sendiherra Vatíkansins, erkibiskupinn Antonio Franco, ætlar að sniðganga sýninguna í safninu, þar sem þar er að finna mynd af Píusi XII. páfa, og greinargerð um það sem hann aðhafðist í stríðinu, eða réttara sagt það sem hann ekki aðhafðist til að reyna að bjarga meðbræðrum sínum. Franco neitar að vera viðstaddur ef myndin verður ekki fjarlægð.

Það verður að segja það eitt skipti fyrir öll: Kaþólikar verða að læra af sögunni eins og aðrir. Það er ekki hægt að fá fyrirgefningu syndanna í litlum kústaskáp í kirkunni fyrir meðferð kirkjunnar á gyðingum. Páfar eins og Píus XII. eru ekki, og verða aldrei, dýrðlingar. Píus XII. var raggeit. Mikill fjöldi kaþólskra presta, biskupa og erkibiskupa höfðu náin samskipti við nasista. Hann átalaði það ekki. Píus hefði getað leikið lykilhlutverk til þess að bjarga ættmennum Jesús. Það gerði hann ekki. Kaþólska kirkjan gæti hafa leikið lykilhlutverk við að koma morðingjunum fyrir dómsstóla. Kirkjan var hins vegar öflugust í að skaffa þeim farmiða til Suður-Ameríku og á aðra felustaði.

Vatíkanið verður tafalaust að opna skjalasöfn sín varðandi 2. Heimsstyrjöld. Vatíkanið verður að opna skjalsöfn með upplýsingum um gyðinga, sem páfagarður ofsótti gegnum árhundruðin. Það er í raun óskiljanlegt að þetta þurfi að segja heilagri stofnun suður í Róm á öndverðri 21. öld.  En hún er greinilega uppteknari af því að segja fólki í Afríku að nota ekki smokka.

Það er líklega margt ljótt að finna í skjalabúnkum Páfagarðs. En er ekki kominn tími til þess að kaþólska kirkjan komi út úr skriftarstólnum og viðurkenni syndir sínar og geri það sama sem hún skipar litla manninn að gera?

Athugasemdir

[Ragnar Geir Brynjólfsson, 15.4.2007 kl. 23:22]

Það má skilja á orðum þínum að þetta mál sé frekar einsleitt og sök páfans og kirkjunnar skýlaus. En er þetta ekki frekar mikið sagt t.d. í ljósi upplýsinga sem koma fram á eftirfarandi tenglum: [1],[2],[3],[4]?

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 16.4.2007 kl. 11:56]

Yfirlýsingar David G. Dalins hafa fengið mjög misjafna dóma. Jafnvel hafa sumir gengið svo langt að segja að hann fari rangt með ýmislegt í bók sinni. Að hann þyggur laun sín frá kaþólskri stofnun, hefur einnig verið fundið honum til foráttu.

Bók Dalins er hins vegar athyglisverð að því leyti að hann fer ofan í kjölinn á hlutverki stórmúftíans í Jerúsalem í Seinni Heimsstyrjöld. Múftíinn hvatti múlslima að berjast með nasistum, heimsótti Hitler og Eichmann og hafði síðar stór áhrif á Yassir Arrafat.  Píus XII. var auðvitað dýrðlingur miðað við þann mann.

Yfirlýsingar Gilberts koma mér reyndar dálítið á óvart miðað við fyrri bækur hans. Ég hef talað við manninn sjálfan í Viníus fyrir fjórum árum og veit að hann er fyrst diplómat og svo sagnfræðingur. Ég ætla að kynna mér það sem hann segir um málið.

Því er oft haldið fram að danski yfirrabbíninn Marcus Melchior, faðir yfirrabbínans Bent Melchiors og afi rabbínans og ráðherrans í Ísrael, Michaels Melchior, hafi hrósað Píusi XII. páfa fyrir störf sín. Það hrós er tekið úr samhengi enda gat Melchior ekki hrósað páfanum fyrir eitt eða neitt í Danmörku.

Þau dæmi sem þú kemur með hér breyta ekki skoðun minni og margra annarra. Vatíkanið hefur engu að leyna og ætti nú að fara að opna skjalasöfn sín í stað þess að vera að tína spörð í einstaka sagnfræðing. 

Kaþólskir menn voru kannski almennt  ekki verri en aðrir í Evrópu gagnvart gyðingum fyrir og eftir 2. heimsstyrjöld. En tökum t.d. Holland. Þótt kaþólikar væru ekki í meirihluta, hlutfallslega, í hollenska nasistaflokknum, hjálpuðu feiri mótmælendur gyðingum en kaþólikar.

Þegar gyðingar, sem lifðu Helförina af, sneru til síns heima, beið þeirra oft mikið basl, en hvergi eins og í Póllandi. Þar var ráðist á þá og framin voru fjöldamorð á gyðingum í borginni Kielce árið 1945. Þar voru kaþólikar að verki.

En allir menn eru auðvitað misjafnir og Páfar líka og ég vonast til þess að núverandi páfi muni sýni meiri vilja í verki þannig að allur sannleikurinn um forvera hans komi fram í dagsljósið.

Franco Kardínála snerist reyndar hugur og var viðstaddur athöfnina Yad Vashem safninu í Jersúsalem í gær. Einhver í Róm hefur hringt í rauða símann.

Til hamingju með Páfann.