Leita í fréttum mbl.is

27. janúar

 

Auschwitz-children_MEGA 

Ţessi börn lifđu Helförina af.

Ég leyfi mér ađ minna á ađ á laugardag, ţ. 27. janúar, er Helfararinnar á gyđingum minnst í mörgum löndum. Ţessi minningardagur er ýmist kallađur Auschwitz-dagur eđa Holocaust-dagur.

Viđ höfum ekkert slíkt á Íslandi og fáum líklega ekki í bráđ. Allt í lagi virđist ađ afneita Helförinni á Íslandi og hef ég séđ bloggara á blog.is, sem eru ađ velta samsćriskenningum fyrir sér. Ţeir eiga líklegast erfitt međ ađ trúa ţví, hve grimm mannskepnan getur veriđ.

 

 01338

Ţessir hollensku gyđingar gerđu ţađ ekki.


« Síđasta fćrsla | Nćsta fćrsla »

Athugasemdir

1 Smámynd: Ólafur fannberg

ćtti ađ skylda fólk til ađ fara til Auschwitz ţađ myndi kannski skilja söguna betur eftir ţađ

Ólafur fannberg, 24.1.2007 kl. 08:26

2 Smámynd: Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

Máske ekki skylda; En enginn er samur mađur eftir ađ hafa veriđ ţarna. Ég tók "the grand tour": Auschwitz, Treblinka, Sobibor etc. međ stofnun sem ég vann fyrir haustiđ 2001. Ég gleymi aldrei ţessum stöđum. En mig langar ekki aftur. Ekki í bili ađ minnsta kosti. Fer kannski međ börnin ţegar ţau verđa eldri. 

Ađrir, sem betur koma ţví viđ, ćttu ađ heimsćkja sláturhúsin í Sovét og Gúlögin eđa koma viđ í Kambodju.  Hér í Danmörku fara ć fleiri skólar međ krakka allt frá 14 ára aldri til útrýmingabúđanna í Póllandi, eđa til fangabúđa í Ţýskalandi. Ég er viss um ađ ţađ eru ekki margir nýnasistar eđa Helfararafneitarar í ţeim bekkjum

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 24.1.2007 kl. 16:43

3 Smámynd: Jón Steinar Ragnarsson

Ég naut einu sinni ţeirrar gćfu ađ kynnast og leika krikket međ Karl Maier nokkrum í Noregi. Ţetta var hóglátur og elskulegur mađur, sem vildi alls ekki vinna leikinn heldur hafa gaman af ţeim vináttuböndum, sem tengdust ţessum leik. Hann minntist aldrei orđi á fortíđ sína né ţa´stađreynd ađ hann vćri Gyđingur.  Látleysi hans og elska var eftirminnileg og hrífandi og gleymi ég seint ţeim góđu kynnum.

Ţađ sem ég vissi ekki ţa´var ađ hann hafđi liđiđ skelfilegar ofsóknir og ţjáningu í fangabúđum Nasista í Sachsenhausen, sem ég heyri sjaldan nefndar í ţessu samhengi.  Fyrir utan illan ađbúnađ, sjúkdóma og valdbeitingu, ţá var honum nokkrum stillt upp til aftöku, ţar sem annar hver mađur var skotinn en slapp.  

Um hann var ritađ lítiđ kver sem heitir Skomakeren fra Sachsenhausen og var mér sagt ađ honum hafi ekki veriđ ljúft ađ rifja upp ţessa atburđi fyrir höfundinum.

Ţetta er merkileg lesning og fékk ég ađ heyra margt annađ en ritađ var frá ćttingjum hans, sem eru mér tengdir. Gyđingar neyddust ţarna líka til ađ beita sína eigin brćđur ofríki í sjálfsbjargarviđleitni sinni. Og var allskyns niđurlćging hluti ţess ađ brjóta niđur ţetta fólk.

Ţetta minnir um margt á ađferđir bandarískra hermanna og verktaka ţeirra í Abu Gahrib og Guantanamo, svo sagan endurtekur sig, ţar sem saklaust fólk verđur fyrir barđinu á sjúklegri fordćmingu og rćnulausri hugsjónablindu og hatri.

Slík kúgun og skelfingarlíf er einnig viđhöfđ fyrir botni miđjarđarhafs og eru allir ađilar sekir ţar. Ţađ ađ Gyđingar geri tilkall til Palestínu 2028 árum eftir ađ ţeir voru hraktir ţađan er ein ástćđa ţessa og sýnir ađ ţvingun og yfirgangur, kann aldrei góđri lukku ađ stýra, hver sem á í hlut.  Ofbeldi leiđir af sér ofbeldi, ţađ er óhrekjanleg stađreynd og ţađ sprettur aldrei af sjálfu sér án ögrunnar.

Til ađ Gyđingar fái friđ í ţessu heimalandi sínu ţarf sátt um ađ deila ţessum landskika jafnt og án mismununnar milli ţeirra blóđskyldu íbúa, sem ţar voru fyrir.  Ég styđ ţá tillögu forsetafrúarinnar ađ sameinuđđu ţjóđirnar taki ađ sér lögsögu í Jerúsalem og ađ trúfrelsi og stéttar og kynţáttajöfnuđur verđi hafđur ađ leiđarljósi.  Ţá mun vel farnast. Hógvćrđ, sáttfýsi og fyrirgefning og bróđerni ríki međal manna eins og í sálu Karl Maier heitins. 

Jón Steinar Ragnarsson, 25.1.2007 kl. 17:52

4 Smámynd: Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

Carl Maier var ekki gyđingur!Carl Maier, sem ţú nefnir til sögunnar, kom sem flóttamađur til Noregs áriđ 1938. Hann var ekki gyđingur heldur Súdetaţjóđverji og krati, sem flýđi vegna pólitískra skođanna sinna, en ekki vegna uppruna síns eđa trúar. Hann var Ţjóđverji, sem ekki vildi vera undir oki Hitlers. Carl Maier var handtekinn af Gestapo í Noregi, enda á lista ţeirra yfir pólitíska flóttamenn. Hann var dćmdur til dauđa í Ţýskalandi og ţađ átti ađ hengja hann.  

Samkvćmt Bengt Callmeyer, höfundar bókarinnar um Maier, sem ég talađi viđ í dag, slapp Maier undan ţeim örlögum á  nćsta ótrúlegan hátt. Oft gerđist ţađ ef menn lofuđu bót og betran. Ef Maier hefđi veriđ gyđingur og krati hefđi höfuđiđ falliđ langt frá bolnum strax eftir dómskvađninguna.

Maier endađi svo í Sachsenhausen áriđ 1941, en var ţar ekki í ţeim hluta búđanna, sem gyđingar voru hýstir. Ţú veist kannski Jón, ađ ţeir sem ekki voru gyđingar fengu miklu meira ađ borđa en gyđingarnir í fangabúđum nasista. Ţjóđverjar mćldu allt og vógu. Maier var ţar af leiđandi heldur ekki fluttur úr búđunum í október 1942, ţegar gyđingarnir voru sendir í sína hinstu för. Maier lifđi dvölina í Sachsenhausen af, vegna ţess ađ ţađ fréttist ađ hann vćri ansi laginn bćklunarskósmiđur. Međal annarra nýtti einn góđvinur Himmlers sér hćfileika hans. Skósmíđarnar björuđu ţ.a.l. lífi Maiers. Ţar sem hann var Ţjóđverji, var honum ekki bjargađ til Noregs í lok stríđsins međ Hvítu vögnunum (af Rauđa Krossinum) til Noregs, en var sendur í dauđagöngu til Ravensbruck búđanna. Hann lifđi hana af.  

En ţađ er alrangt hjá ţér ađ Maier hafi veriđ gyđingur. Ef hann hefđi veriđ ţađ, ţá hefđi hann ekki lifađ til ađ segja sögu sína eđa til leika krikket viđ ţiđ. 

 

En ađ nota ţessa sögu ţína til ađ tengja viđ málefni Miđausturlanda fynnst mér afar ósmekkleg ađferđ. Ţú veltir ţér reyndar upp úr samsćriskenningum og relatívisma og gefur í skyn, (sé ég í fyrri fćrslum ţínum), ađ ţađ sé eitthvađ bogiđ viđ Helförina. Ég sé enga ástćđu til ţess ađ tengja ţig, krikketleik, Súdetaţjóđverjann Carl Maier, gyđinga, Ísraelsríki eđa Palestínumenn saman. Ţú blandar óskyldu saman. Eđa viltu gefa í skyn, ađ Ísraelsmenn hafi beitt nokkurn sömu međferđ og Carl Maier og ađrir urđu fyrir í Sachsenhausen.

 

Röksemdafćrslan verđur ađ vera í lagi, ţegar mađur rćđir málin og mađur verđur líka ađ vera málefnalegur. En ađalatriđiđ er, ađ vita eitthvađ um hlutina áđur en mađur málar fjandan á vegginn og segir gyđingum ađ sćtta sig viđ örlög sín í 2. Heimsstyrjöld og friđţćgjast viđ böđlana.

 Biđ ég ţig vel ađ lifa.

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 26.1.2007 kl. 14:20

Bćta viđ athugasemd

Ekki er lengur hćgt ađ skrifa athugasemdir viđ fćrsluna, ţar sem tímamörk á athugasemdir eru liđin.

Höfundur

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson
Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

vilhjalmur@mailme.dk

Bćkur

Kynning á nokkrum fćrslum, greinum og bókum PostDocs


Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband