Laxness - Texas

Eitt af heitustu málunum í kuldakastinu á Íslandi er deila Ólínu Kjerúlf Þorvarðardóttur og Björns Bjarnasonar. Ég hallast helst að því að kalla þetta ljóta rimmu íslensks forréttindafólks með sérþarfir.

Rit Ólínu Þorvarðardóttur er persónulegt uppgjör afar skapmikillar konu, sem lítur á sig sem eins konar fórnarlamb og þolanda Sjálfstæðisflokksins - líkt og hún telur Laxness hafa verið líka. Rit Ólínu er til umræðu á Fornleifi nú þar sem margt í ritrýni Ólínu er leiðrétt.

Björn Bjarnason hefur vitaskuld svarað Ólínu, því hann er sonur föður síns sem var einn fremsti ráðherra Sjálfstæðismanna á 20. öld. Börn halda oftast úti vörnum um minningu nánustu ættmenna sinna. Björn svarar náttúrulega þeim ásökunum hennar að faðir hans og Sjálfstæðisflokkurinn hafi komið í veg fyrir að Atómstöðin yrði gefin út í BNA sem hafi útilokað stóra hluti fyrir Laxness í henni Ameríku. En Ólína líkir hins vegar hálfgert sínum eigin "vandræðum" við vandræði Laxness (ekki er leiðum að líkjast) og íhaldið er vitaskuld skúrkurinn.

Heimildarýni Ólínu er hins vegar með afbrigðum léleg við þetta atriði í bók hennar og Björn er heldur ekki með allt á hreinu. Ólína hefur ekki getað lesið bók Halldórs Guðmundssonar sér til gangs, enda málið varðandi Laxness og tekjur hans af Sjálfstæðu fólki í Bandaríkjunum dreifðar um bókina. Bækur HHG um Laxness koma víst að engu gagni heldur.

Mig langar að biðja þetta valdafreka fólk (því Ólína er einfaldlega ekki fórnarlamb) að fara til Bandaríkjanna, þegar það verður hægt, nánar tiltekið til Austin í Texas.

Eftir að hafa hvílt úr sér jet-laggið á góðu 5 stjörnu hóteli sem hentar ráherra- og sýslumannabörnum, langar mig að biðja þau að aka að Harry Ransom Center á University of Texas. Áður en þau koma þangað geta þau beðið um aðgang að skalasafni Alfred A. Knopfs útgáfunnar (Alfred A. Knopf Inc. Records; Manuscript Collections MS 00062), og panta skjöl úr þessum flokki sem varðar bréfaskriftir forlagsins við heimsskáldið Halldór X.Laxness, sjá hér fyrir neðan. Þið lesið rétt Halldór X. Í BNA Trumps er Laxness ekki betur þekktur en svo, að hann heitir þar Halldor X. Laxness. Minnir þetta óneitanlega á hann Malcolm, sem er ekki minna þekktur en Laxness.

Í þessum skjölum, bréfaskriftum við Laxness, er hugsanlega hægt að sjá ástæðuna fyrir því að Alfred A. Knopf vildi ekki halda áfram útgáfu á Laxness. En ef til vill var það Laxness X sjálfur sem vildi ekki láta gefa sig út í BNA?

Staðhæfingin um að Sjálfstætt Fólk / Independent People, sem Alfred A. Knopf tók að sér að gefa út í Bandaríkjunum árið 1946, með leyfi útgefanda og þýðanda á Englandi, hafi verið metsölubók eru einfaldlega staðlausir stafir. Þið getið lesið frekar um það á Fornleifi.

Hér sjáið þið, Björn og Ólína, möppur þær sem þið þurfið væntanlega að skoða í Austin. Þetta gildir líka fyrir menn sem skrifa bækur um Laxness, bæði löglegar og ólöglegar.

Svo óska ég Birni og Ólínu góðrar ferðar til Austin í Texas.