Leita í fréttum mbl.is

Saltað og spæjað

Salt_293454a
 

Mik Schack, öðru nafni Michael Hans greve Schack, sem afsalaði sér greifadæminu Schackenborg til dönsku krúnunnar, er danskur fyrrv. aðalsmaður, útvarpsmaður og matgæðingur, sem í mörg ár var með matreiðsluþætti í danska sjónvarpinu. Hann notaði ávallt uppþvottavélasalt í matargerð sína í þáttunum, því það "industrisalt" er og var nákvæmlega sama saltið og í matarsalt í pökkum undir heitinu Jozo, Salina o.s.fr.

Pakkasalt til neyslu inniheldur reyndar fleiri efni, eða önnur efni ,en natríumklóríð í stærri einingum en uppþvottavélasaltið, til dæmis joð. Menn hafa ákveðið að setja joð í neyslusalt til að koma í veg fyrir sjúkdóm í skjaldkyrtli (struma), sem oftast stafar af því að fólk fær ekki nóg joð í fæðu sinni vegna þess að það borðar ekki nógu hollan mat. Einnig eru sett í neyslusaltið E-efni sem geta verið hættuleg sumu fólki. Kögglavarnarefni (Anticaking agent) E555, öðru nafni potassium aluminium silicate og E536, eða potassium ferrocyanide, sem oftast er í ódýru matarsalti er einnig að finna í iðnaðarsaltinu sem allir eru að fárast yfir á Íslandi. Reyndar er líka "náttúrulegt" joð í flestu iðnaðarsalti, en í mjög litum mæli.

Á Íslandi er hins vegar í tísku að ærast út af engu. Nú er mál málanna salt. Nú er allt í einu ekki sama hvaða salti er stráð á grautinn. Fjölmiðlagúrú og salttunna ríkisstjórnarinnar Egill Helgason leiðir alla í saltbrjálæðinu og trekkir helstu sérfræðinga um salt inn í umræðuna á blogginu sínu á Eyjunni. Það eru greinilega fleiri saltsérfræðingar á Íslandi en maður hélt, en greinilega mest velsaltaðir vitleysingar.

Saltsérfræðingurinn Egill Helgason er  frægur fyrir að hafa flutti inn undraefnið Joly sem helst má ekki taka í of stórum skömmtum. Nafni Bölgerðar Egils Helgasonar, Ölgerðin Egill Skallagrímsson, mun hafa flutt inn svokallað industrisalt frá Danmörku og selt það áfram til aðila í matvælaframleiðslu. Þetta fer fyrir brjóstið á mönnum, þar sem sumir saltframleiðendur selja salt undir heitinu "fødevaresalt", þó engin munur sé á Industrisalt frá Akzo Nobel og slíku salti.

Það er rangt með farið að salt undir heitinu industrisalt frá Akzo Noben hafi verið framleitt í Danmörku, Það er framleitt og sett í poka í Hollandi.

Haldið hefur fram að Industrisalt fra Akzo Nobel sé ekki hæft til matvælaiðnaðar. Þetta er alrangt. Sumir saltframleiðendur selja líka salt undir heitinu „fødevaresalt", en  það bara ágætis leið til að selja svokallað iðnaðarsalt í öðrum pokum, undir öðru nafni og 10-20% dýrara tonnið.

Hér má lesa upplýsingablað um iðnaðarsaltið sem allir eru að fárast yfir. Saltið er hættulegt rottu ef hún fær 3000 mg/kg. Það þýðir að ef rotta étur 300 gr. af salti einu Kg. af fæðu, þá verður rottunni illt í maganum og fær líklegast háan blóðþrýsting. Óhófleg saltneysla er engum holl  og mér sýnist að margir þeir sem ólmir vilja eitthvað til málanna leggja í núverandi saltæði þjóðarinnar, vera með of háan blóðþrýsting, en þar að auki meiri nöldurþörf en gengur og gerist, sem líklega er ekki hægt að kenna salti um.

Þetta saltmál á Íslandi er orðið svona álíka vitleysa og þegar aðvarað er við því að agnir af hnetum geti leynst í hnetusmjöri.

Er ekki nóg annað sem menn geta ærst yfir á Íslandi. Til dæmis ríkisstjórn pretta og svika, sem vegna eiginhagsmuna fámenns hóps í þjóðfélaginu vill leiða Íslendinga inn í þrælakistu ESB. Það er eftir að hafa miklu verri áhrif en salt.


« Síðasta færsla | Næsta færsla »

Athugasemdir

1 Smámynd: Vilhjálmur Eyþórsson

Mæltu manna heilastur. Svona fjöldamóðursýki kemur alltaf upp öðru hvoru, ekki síst þegar Bölgerðin Egill Helgason eða aðrir af hans tagi kynda undir. Síðasta uppákoman var út af einhverjum brota- brotabrotum úr milligrammi af kadmíum í áburði. Þetta var svo vitlaust, að meira að segja rugludallarnir í EB hafa engar áhyggjur af því og hafa aldrei þessu vant engar reglur sett um málið.

Vilhjálmur Eyþórsson, 15.1.2012 kl. 13:21

2 Smámynd: Sveinn Ólafsson

Sæll Vilhjálmur.

Ég held að krækjan á upplýsingablaðið sé ekki alveg að gera sig hjá þér. Það þarf að vera tilvísun sem byrjar á http://, eða að þú vistir blaðið á svæðið hjá þér og vísi í það þannig.

kveðja, Sveinn Ólafsson.

Sveinn Ólafsson, 15.1.2012 kl. 17:10

3 Smámynd: Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

Sæll Sveinn, og velkominn, þetta er pdf skrá hjá dönsku fyrirtæki sem selur saltið og ætti að opnast frekar fljótt, ef tölvan hjá þér er í lagi.

Vonandi ertu ekki orðinn eins rauður í pólitíkinni eins og myndin af þér gæti fengið mann til að halda, en rauður ertu örugglega enn.

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 15.1.2012 kl. 18:57

5 Smámynd: Jóhannes Reykdal

Eitthvað ertu að misskilja fræðin. LD50 er mælieining á hvað er banvænt fyrir 50% einstaklinga innan 30 eða 60 daga.

Í þessu tilfelli er það 3g á hvert kíló  einstaklingsins sem neytir efnisins.

300g af salti í kíló af fæðu myndi nú gera örlítið meira en að gefa rottunni magakveisu.

Jóhannes Reykdal, 15.1.2012 kl. 21:30

6 Smámynd: Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

LD50 tölur segja akkúrat ekki neitt og hafa lengi verið gagnrýndar.  Mig minnir að salt sé jafn lífshættulegt og höfuðverkjalyf.

Sjáðu þetta salt sem er selt til matvælagerðar í Danmörku:

http://scansalt.dk/produkter/7-foedevaresalt-/53-fint-raffineret-salt-25-kg-saekke---1225-kgpl/

hér er efnagreiningin: http://scansalt.dk/upload_dir/docs/Produktinformation/PDV%20Dec%2009%20with%20signature.pdf

Hvernig líst þér á?

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 15.1.2012 kl. 21:53

7 Smámynd: Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

Já eitt enn Reykdal meðan ég man, rottur eru ekki alvitlausar og láta ekki troða í sig hverju sem er, öfugt við Íslendinga sem trúa hvaða saltsögu sem er.

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 15.1.2012 kl. 22:06

8 Smámynd: Sveinn Ólafsson

Sæll aftur.

Ég verð að kannast við að vera rauður - á myndinni - það sér hver maður.

Eitthvað hefur skolast til hjá löndum mínum hvað er hættulega efnið í iðnaðarsaltinu, það heitir natríumklóríð - salt - og mannskepna af meðalstærð á ekki að innbyrða meira en 6g á dag að jafnaði af því.

Þeir sem lifa á miklu af tilbúnum matvælum fá miklu meira en þennan skammt, því að framleiðendur tilbúinna rétta setja mikið salt í matinn til að hann sé gómsætari og geymist betur.

kveðja, Sveinn Ólafsson.

Sveinn Ólafsson, 15.1.2012 kl. 23:16

9 Smámynd: Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

Sammála Sveinn, það er allt of mikið af salti og vondum sykri í öllu á Íslandi. 

Hér í Danmörku fer þetta líka versnandi. Sykur sem hluti af kolvetni fer hríðhækkandi í fersku brauði. Brauð á Íslandi eru allt of sölt. Mönnum líður heldur ekki vel af þeir borða mikið af saltfiski  og gleyma því að skola honum niður með nógu miklu af vatni. Iðnaðarpizzur eins og t.d. Dominos eru svo fullar af salti að maður finnur ekki bragð af neinu sem ofan á er kastað. Sumir íslendingar sem alist hafa upp á þeim andskota fúlsa yfir ekta pizzum og finnst þær saltlausar.

Hér um árið heyrði ég um Íslendinga sem létu senda sér íslenskt smjör vegna þess að þeir gátu ekki borðað það danska sem var 3-5% minna saltað.

Ofnotkun á salti og iðnaðarsykri og lélegri fitu og hreyfingarleysi eru helstu orsakir ýmissa sjúkdóma og kvilla sem hrjá í velmeguninni og jafnvel líka í kreppum.

Það er vonandi að verði vakning gegn ofnotkun á salti um heim allan.

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 16.1.2012 kl. 07:03

10 identicon

Alltaf lærir maður eitthvað nýtt! Kannski þú getur frætt okkur um hvað "uppþvottavélasalt" er og af hverju þú heldur að það sé iðnaðasalt fremur en matarsalt?

Anna (IP-tala skráð) 16.1.2012 kl. 10:13

11 Smámynd: Ragnhildur Kolka

Ef við tölum nógu mikið um inaðarsalt, gervibrjóst og túnáburð þarf enginn að komast að því að eftirlitsiðnaðurinn er aðeins spegilmynd af ríkisstjórninni = vanhæfur til allra verka og aðgerðalaus í ofanálag.

Ragnhildur Kolka, 16.1.2012 kl. 11:05

12 Smámynd: Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

Jamm, lífið er eintómur lærdómur.

Uppþvottvélasalt er notað í löndum þar sem mikið kalk er í vatninu. Á Íslandi þurfa menn ekki að setja salt í vélina, enda lýsir vonandi aldrei rauða ljósið fyrir "salt" á Íslandi t.d. AEG vélum, sem ég þekki til. Hér í danmörku er ekki hægt að nota uppþvottavélar nema setja í þær salt.

Saltið sem selt er í þessar vélar, t.d. í 1 og 2 kg pokum frá Azko Nobel er hræódýrt miðað við borðsalt, t.d. Jozo, sem er selt á Íslandi og kemur einnig fra Azko Nobel.

Ef eitthvað er þá er saltið í uppþvottavélar hreinna en saltið borðsalt, því uppþvottavélasaltið inniheldur t.d. ekki joð. Saltið í uppþvottavélar er nákvæmlega sama saltið og Industrisalt. Það hefur bara annað nafn og er í öðrum verðflokki.

Þess vegna notaði og notar greifinn sem afsalaði sér "tign" sinni, Mik Schack, þetta ódýra salt, m.a. til að sýna okkur hinum aðalsmönnunum, að nafn og pakkningar geti skipt máli fyrir verð, en ekki innihald.

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 16.1.2012 kl. 11:06

13 Smámynd: Ólafur Björn Ólafsson

Sæll Vilhjálmur og þið öll.

Þetta mun vera snilldargrein hjá þér, og mun ég sammála flestu ef ekki öllu sem þar kemur fram.

Saltneysla Íslendinga hefur greynilega haft áhrif hér sem annarsstaðar, enda leynir sér ekki hái blóðþrýstingurinn. aftur á móti hef ég haft það fyrir vana að kasta ekki salti á neitt sem ég læt ofaní mig, framleiðandinn sér um það.

Mig hefur oft hryllt við að sjá þegar ég kem á matsölustaði og fæ ásamt öðrum samskonar fæðu, "hóflega" saltaða. Hinsvegar það sem margir gera er að byrja á því að strá yfir matinn helmingnum úr saltstauk þeim er á borði er. Samt er ég á því að fæðan sé aðeins of mikið söltuð ef eitthvað er.

En hvað um það. Ég er svolítið forvitinn um þennan fyrverandi greifa, af því hann afsalaði sér tigninni. Það þykir mér merkilegra en að eyða tímanum í að nöldra um salt og ekki salt, þó það sé sami hluturinn...

Með kveðju

Kaldi

Ólafur Björn Ólafsson, 16.1.2012 kl. 11:25

14 Smámynd: Sigurður Þór Guðjónsson

En ef saltið dofnar með hverju á þá að salta það? Það er hin mikilvæga spurning.

Sigurður Þór Guðjónsson, 16.1.2012 kl. 18:22

15 identicon

Takk fyrir frábærann pistil. Ég get als ekki sklið þessa umfjöllun. Í mínum huga er Natríum áfram salt og þegar það er 99.9x hluti af heildinni getur það ekki verið hættulegt. Og eins og ég hef skrifað undanfarna daga, hvað með saltfiskinn, sem var saltaður með salti, sem kom í lestum og var mokað á bíla og beint á gólfið í salthúsunum?

Hreggviður Jónsson (IP-tala skráð) 18.1.2012 kl. 14:33

Bæta við athugasemd

Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.

Höfundur

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson
Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

vilhjalmur@mailme.dk

Bækur

Kynning á nokkrum færslum, greinum og bókum PostDocs


Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband