Leita í fréttum mbl.is

Bloggfćrslur mánađarins, september 2007

Friedman, hvar ertu?

 

Hérna áđur fyrr í annálum, sem skrítnir karlar međ gigt skráđu í moldakofum, var oft minnst á undur: Tvćr sólir á himni, tvíhöfđa hunda, áttfćttan kálf og framandi dýr sem rak ađ landi, og sem ef betur er ađ gáđ í dag reynast vera erlendir skipshundar. En í dag er ađalviđundriđ á Íslandi hiđ íslenska efnahagsundur.

Ef dćma má út frá grein Hannesar Hólmsteins Gissurarsonar á bls. 24 i Fréttablađinu í dag, á hiđ íslenska efnahagsundur sér ţó alveg eđlilegar ástćđur og Hannes telur, ađ viđ getum veriđ hreykin af kapítalistunum okkar. Sjá grein HHG: http://www.visir.is/ExternalData/pdf/fbl/070921.pdf eđa hér http://hannesgi.blog.is/blog/hannesgi/entry/317826/

Ég hef fyrir venju ađ hreykja mér ekki af gerđum annarra, ekki einu sinni sigrum landsliđsins í fótbolta. Ég gleđst hins vegar yfir velgengi annarra, ef hún er byggđ á góđum grundvelli. Vegna ćttartengsla minna viđ Holland og ţekkingar minnar á ţví hvernig kapítalisminn ţróađist og ţróast enn í Niđurlöndum, er ég ekki eins fjálgur í ađ hreykja mér af velgengi landa minna í kapítalismanum eins og Hannes Hólmsteinn.

Ég var međ fjölskylduna í Hollandi í síđustu viku fram í ţessa. Ţar tók ég vel eftir ţví ađ Hollendingar lifa enn eftir prinsippum 17. og 18. aldar um ađ ađhald skuli haft í anda Kalvíns, og öryggi og framsýni sem ţeir lćrđu best af portúgölsku gyđingunum og öđrum flóttamönnum sem tóku kapítalismann međ sér eđa fullţróuđu hann. Hvergi greiđir mađur međ greiđslukorti í Hollandi nema vera tékkađur í bak og fyrir, ekki einu sinni ţótt ţađ sé plátínukort. Hollendingar vilja helst seđla á borđiđ í míkróviđskiptum og helst einnig í makróviđskiptum.

Eftir ađ hafa skiliđ fjölskyldu mína eftir í kratahverfinu okkar í Danmörku, hélt ég til tímabundinnar vinnu minnar á  Íslandi. Ţađ fór ekki fram hjá mér ađ margir farandverkamenn voru í flugvélinni, fyrir utan farandsveininn Bubba Morthens, sem var ţó betur fatađur en kollegar hans frá Póllandi. En eru pólskir lassarónar, sem rađa sér fyrir utan flugstöđvarbygginguna og drekka fimm bjóra áđur en einhver listrćnn íslenskur "kapítalisti" kemur og sćkir ţá međ eitt nafnnúmer fyrir 50 manns, sú "lífrćna íslenska sköpun", sem Hannes Hólmsteinn skrifar um í merkri grein sinni í Fréttablađinu í dag?

Einkavćđing er holl, en er einkavćđing á Íslandi alvöru einkavćđing? Ég leyfi mér ađ draga í efa ađ ör framsala á fyrirtćkjum eđa á hlut í fyrirtćkum, sem bjargađ hafa veriđ úr krumlu ţjóđnýtingar, sé holl. Og ţá skiptir mig engu máli hvort til hafi orđi 370 milljarđar króna fyrir samfélagiđ.  Hreyfingar í íslenska efnahagsundrinu er býsna hrađar. Svo hrađar, ađ manni finnst mađur vera í fjölleikahúsi ţar sem einungis koma fram töframenn sem sérhćfa sig í hröđum bellibrögđum. 

Er fjármagniđ orđiđ virkara en ţađ var áđur á Íslandi? Ađ sjálfsögđu. En virkt fjármagn er ekki endilega öruggt fjármagn og virkt fjármagn gćti skyndilega orđiđ ofvirkt, enda íslenska viđundriđ ađeins lítil bóla á stćrra viđundri, sem gćti lent í annálum fyrr en varir, ef einhver olíumógúll á sandhrúgu í suđurlöndum sýndist svo. Íslenskir kapítalistar eru líka greinilega fćstir í ţví ađ skapa auđ í almenningsţágu. Sala á hlut í Icelandair nýlega sýnir ađ börn Framsóknarhyggjunnar eru söm viđ sig. Gamli sveitakapítalisminn lifir enn góđu lífi á Íslandi - eins og grein Lúđvíks Hermanns-Gizurarsonar undir grein Hannesar sýnir vel. Menn dreymir gamla daga.

Heavy stuff, these Icelandic economics


Sólarmegin í Auschwitz

  

Nýlega eru komnar í leitirnar myndir frá Síđari heimsstyrjöld, sem bandarískur dáti geymdi í fórum sínum ţangađ til í desember í fyrra. Myndirnar, sem eru 116 talsins, gaf hann nýlega U.S. Holocaust Memorial Museum i Washington. Myndirnar sýna hiđ ljúfa líf í útrýmingarbúđunum í Auschwitz í júnímánuđi 1944, ţegar útrýmingar voru flestar í búđunum.

Međan hundruđ og stundum ţúsundir manna voru myrtar á hverjum degi nutu böđlarnir lífsins eins og ekkert hefđi í skorist. Ţarna hefur greinilega veriđ nóg af Mozart og Móselvíni, međan ađ Felix Mendelssohn-Bartholdy var í banni. Ţađ verđur ekki skafiđ af germanskri menningu, hún hefur byggst upp á sterku fólki. Mađur ţarf ađ vera sterkur til ađ geta sýnt af sér ţađ rólyndi sem myndin hér ađ ofan ljómar af, ţegar mađur er nýkomnir úr vinnunni ţar sem ţeir kćfđu nokkur hundruđ gyđinga- og sígaunabörn međ gasi. Ach mein lieber Augustin, sterkt fólk Ţjóđverjar ....

Međal ţeirra sem sjást á myndunum sem nú eru komnar í leitirnar eru dauđalćknirinn Josef Mengele og foringinn Karl Höcker, sem andađist í hárri elli áriđ 2000.

Hér http://www.ushmm.org/research/collections/highlights/auschwitz/ getiđ ţiđ skođađ albúm Karls Höckers


Danskir dagar

  

Danir eiga ekki sjö dagana sćla ţessa stundina. Ef ţađ eru ekki Íslendingar sem kaupa ćttarsilfur ţeirra, ţá sćkir Al Quaeda ađ ţeim.

Nyhedsavisen, blađ í eigu Íslendinga, greinir frá ţví http://avisen.dk/alqaedahjemmeside-soeger-selvmordsbombere-danmark-190907.aspx, ađ ţađ séu líka danskir dagar hjá hryđjuverkamönnum, sem ku leita eftir sjálfsmorđingjum til ađ gera usla í nafni Allah í Danmörku.

Eins og sumir Danir líta á sögu sína árin 1940-45 er vćntanlega hćgt ađ búast viđ ţví ađ margir ţeirra taki vel á móti ţeim sem vilja brjóta allt og bramla í landi ţeirra. Sumir Danir eru nefnilega á ţeirri skođun ađ samvinnustefna ţeirra viđ nasista hafi veriđ snilldarlegasta lausn Danmerkursögunnar.

Nú geta samvinnufúsir Danir haft samvinnu viđ Al Qaeda og bölvađ og ragnađ hćttulegum Íslendingum í útrás. Kannski senda ţeir Íslendinga úr landi, eins og gyđinga forđum?


Gluggasteinn

 Jóhanna túberuđ

Ráđherrar eru líka myndefni í bókinni Gluggasteinn. Hér er veriđ ađ túpera Jóhönnu Sigurđardóttir í Ögri áriđ 1963.

Í dag leit ég í merka bók. Ljósmyndabókina Gluggastein, sem inniheldur 430 ljósmyndir sem sýna mannlífiđ í gamla Reykjafjarđar- og Ögurhreppi viđ Ísafjarđardjúp. Myndunum hefur safnađ Sverrir Gíslason og sjálfur er hann höfundur margra ţeirra.

Bókin lýsir mannlífinu á 20. öld á afar skemmtilegan og glettinn hátt. Ţetta er einnig einstök ţjóđlífslýsing. Bókin er vönduđ, prentuđ á góđan pappír og myndirnar njóta sín vel. Sumar myndirnar eru hrein meistarastykki.

Sverrir Gíslason hefur unniđ merkt starf, sem margir munu geta notiđ góđs af.

Bókin kom út í ár hjá bókaforlaginu Gýgjarsteini og bókina er hćgt ađ panta hjá Sverri Gíslasyni sjálfum í síma 4875631

 


Insula lapsa

Hrútey 

Kofinn á miđri myndinni var eitt sinn á Hrútey, bráđum liggur hann viđ ţjóđveg 633

Anno Domini 2007, nánar tiltekiđ 9. september, fćkkađi eyjum viđ Ísland um eina. Hrútey á Mjóafirđi viđ Djúp, tengdist ţennan dag landi ţegar vegagerđamenn luku viđ granda sem ţeir höfđu byggt međ stórvirkum vinnuvélum út í eyjuna.

Ţar sem mönnum er mikiđ til meinađ ađ veiđa ţorsk úr sjó, eru í fjötrum kvóta og annars nútímakukls, sem er miklu hćttulegra en galdrafár 17. aldar á Vestfjörđum, er gott ađ hafa góđa vegi. Ţegar vegagerđinni yfir Hrútey er lokiđ hafa sparast 28 km, sem menn á hrađleiđ í eđa af Vestfjörđum ţurfa annars ađ hlykkjast um Mjóafjörđ.


Thorsóttur sannleikur

 RockwellCheck1Jul58No17

Mikil ósköp er ţađ einkennilegt ađ láta eyđa eđa brenna bókum vegna ţess ađ sannleikurinn hentar ekki.  Bókabrennur og eyđilegging á andlegri vinnu manna er síđasta skrefiđ á undan algerri óvirđingu fyrir manninum sjálfum. Nasistar brenndu bćkur sem ţeim líkađi ekki. Nokkrum árum síđar brenndu ţeir lík fólks sem ţeim líkađi ekki.

Fyrr í ár rakst ég á ađ hćgt var ađ kaupa ávísun sem Ţóra Hallgrímsson (Thors) borgađi međ áriđ 1958, ţegar hún var gift nasistanum George Rockwell. Ávísunin var upp á 7 dollara og 49 cent. Nú kostar hún 99$.  Allt verđur greinilega ađ gulli sem um hendur Thorsaranna fer.

Skođiđ ávísunina hér:

http://www.snyderstreasures.com/pages/rockwell.htm

Nú er ekki ađ vita nema ađ ávísunin verđi keypt og rifin.


Síminn til ykkar

 

Í Reykjavík heyri ég ađ SÍMINN hafi ţurft ađ farga annarri auglýsingu Jóns Gnarrs í röđ helgispjalla hans fyrir Mammon á skjánum.

Auglýsing númer tvö gerist á Golgötu. Jesús er kominn á krossinn en heldur ţó enn á myndsímanum sínum og skeggrćđir viđ föđur sinn. "Af hverju fađir?" hrópar Jesús.

Guđ svarar: "Sonur, ţeir leituđu ađ Júdasi og fundann ekki, svo ég benti ţeim bara á ţig".

Sannast sagna veit ég ekki hvađ segja skal um auglýsingu Gnarrs fyrir Símann. Ég er enn ađ hlćja ađ ţví er Jesús segir međ ţóttasvip: "Viđ erum hér, hvar ert ţú?". Ég er enn ađ hlćgja ađ ţví hvernig menn hafa gefiđ Símanum ókeypis auglýsingu međ ţví ađ tala um ţetta rugl.

Ţessi ógeđfellda saga, ţar sem Júdas, gyđingnum, er kennt um ađ hafa selt meistara sinn í hendur Rómverja, er tímaskekkja.

Meginspurningin er í raun hvort síminn, sem er veriđ ađ selja í auglýsingunni, sé ekki líka tímaskekkja? Hann er langt á undan tímanum á Íslandi, ţar sem enginn venjulegur Jón hefur ráđ á honum, ekki einu sinni fyrir 30 silfurpeninga.

 

Siđareglur Símans

Höfundur

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson
Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

vilhjalmur@mailme.dk

Bćkur

Kynning á nokkrum fćrslum, greinum og bókum PostDocs


Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband