Hetjum er ekki alltaf treystandi

Í dag er sorgardagur í Danmörku og Noregi. Menn minnast innrásar Þjóðverja, enda er enn góð ástæða til þess. Ein þjóðanna er í ESB. Nú eru 70 ár síðan að svínin þrömmuðu í land hjá nágrönnum okkar. Stríðið er líka enn erfiður biti að kyngja fyrir Dani, og það virðist vera langt er í það að þeir geti horfst í augu við allar staðreyndir, t.d. að þeir fóðruðu Wehrmacht, sáu drápsvél nasista fyrir mat og græddu vel á því. Nú ríkir sú skoðun á meðal margra danskra sagnfræðinga, að samvinnupólitík Dana hafi verið blessun og snilligáfa. Þeir sem ekki fylgja þeirri söguskoðun eru úthrópaðir sem móralistar. Það á víst við fólk eins og mig, og aðra sem flett hefur óvart eða skipulega ofan af skítverkum Dana í stríðinu.

Einn nasistinn, sem Danir hafa hafið til skýjanna í samvinnu við þýsk yfirvöld, var Georg Ferdinand Duckwitz. Hann var á sínum tíma heiðraður fyrir að hafa lekið upplýsingum um fyrirætlanir Þjóðverja með danska gyðinga til stjórnvalda í Danmörku í lok september 1943.

Vasabækur G.F. Duckwitz

Lengi var ekki hægt að fá aðgang að skjölum um Duckwitz i utanríkisráðuneytinu í Þýskalandi. Aðeins einn danskur sagnfræðingur mátti vinna með efnið. Ég gat sýnt fram á einkennileg vinnubrögð þessa sagnfræðings. Ég barðist í nokkur ár fyrir því að fá að sjá skjöl um Duckwitz og með hjálp álþjóðlegra stofnana féllst þýska utanríkisráðuneytið loks á að leyfa mér að sjá hvað Duckwitz hafði skrifað. Sat ég í nokkra daga á skjalasafni utanríkisráðuneytisins í fyrrverandi Stasí-bíósal í Berlín haustið 2005 og rannsakaði undarlega dagbók hans, sem ég tel vera skrifaða löngu eftir stríð, og vasabækur hans sem menn vildu helst ekki láta frá sér. Lítið af því sem Duckwitz sjálfur sagði samtímamönnum sínum virðist vera rétt. Skýrsla um hann hjá útlendingaeftirliti ríkislögreglunnar í Danmörku skoðaði ég einnig fyrstur óbreyttra borgara. Þar kom margt í ljós, sem ekki var vitað áður og sem ekki passar við það sem Duckwitz og Krataráðherrar í Danmörku sögðu okkur um samvinnu þeirra í milli. Allt þetta getið þið lesið um hér ( í danska tímaritinu RAMBAM 15, 2006) og um leið æft ykkur í dönsku (greinin er væntanleg á ensku).

Í  dagbókina sína frá stríðsárunum, færði hann upplýsingar um tilræði gegn Hitler þann 19. júlí, daginn áður en tilræðið átti sér stað. Það verður að teljast vel af sér vikið.

Hótel Adlon þegar foringinn var hetja Þýskalands

Eitt af því sem þessi vafasama hetja hélt fram eftir stríð, var að hann hefði verið í Kaupmannahöfn 9. maí 1940 og horft sorgmæddum augum á landa sína þramma um götur Kaupmannahafnar. Tárin virðast hafa runnið alla leið til Berlínar, því í vasabók hans frá 1940 kom í ljós, að Duckwitz sat á Hótel Adlon í Berlín þann 9. apríl 1940 og hitti ýmsar vænar konur á kvöldin og toppnasista á daginn. Hann skemmti sér konunglega og vart hefur verið nokkur tími til að fella tár fyrir dönsku þjóðina, þar sem hann skemmti sér með germönskum glæsikvendum á dýrasta hóteli Þýskalands. Spurningin er, hvort hann hefur ekki einfaldlega tekið þátt í undirbúningi innrásarinnar í Danmörku?

Hetjum er ekki alltaf treystandi. Myndin af Duckwitz efst er úr skrá þýska nasistaflokksins, þegar Duckwitz sótti um að gerast félagi í flokknum á unga aldri.