Leita í fréttum mbl.is

Af er ţađ sem áđur var

Menntamálráđherra bođar nú hertar reglur og verri lánakjör fyrir íslenska námsmenn. Eins og öryrkjar og aldrađir verđa námsmenn ađ blćđa svo bruđlveislan geti haldiđ áfram - vonandi ađeins fram á haust.

Verri lánaskilađri munu einungis skila sér í verri menntunarstöđu ţjóđarinnar sem er nú nógu slćm fyrir. Allt flýtur á Íslandi í hálfmenntuđu fólki, sér í lagi lögfrćđinga- skröttum og hagfrćđibeljum sem "stjórna" öllu og oftast til ófara. Sjálfsálitiđ vantar hins vegar ekki. Mađur ţarf ekkert annađ en ađ líta á samsetningu Alţingis síđustu árin til ađ sjá ađ slćmt er andlegt atgerviđ og vart getur ţađ versnađ. Fjárglćfrastrákar, sjoppumellur, ruglukollar, blómasölukonur, helluţjófar og landsöluliđ er ţađ sem viđ höfum setiđ uppi međ í löggjafasamkomunni. Ísland er ekki eitt um ţessa ţróun. Siđleysi í póltík hefur aukist í flestum löndum Evrópu og siđleysiđ er síđasta stigiđ á undan fasisma.

Nám kostar og menntun er gulls ígildi fyrir flesta. En hingađ til hafa annađhvort ófleygar flugfreyjur eđa pattarafeitir kjánar án siđferđismeđvitundar, sem lugu sér til gráđur frá Oxford og miklu miklu, miklu meiru, náđ sér í hćstu embćtti ţjóđarinnar og ţađ vitaskuld međ dyggri hjálp kjósenda og pólitískra viđhlćjenda. Lengi lifi Lýđveldiđ sem margir Íslendingar halda enn ađ sé ađeins fyrir ţá eina og ađ ţeir séu á einhverjum sérsamningi. 

Ljótt er til ţess ađ hugsa, ađ menntamálaráđherra áriđ 2016 vilji komandi kynslóđum svo illt, ađ ungt fólk verđi kannski ađ hrökklast úr óloknu námi vegna ţess ađ foreldrar ţess geta ekki hjálpađ ţví fjárhagslega.

804793.jpg

Ţegar öldin var önnur - full af orku og energy

En Ţegar Illugi Gunnarsson var í námi í Lundúnum fyrir aldamótin var öldin allt önnur. Ţá var sko sannarlega svigrúm, svo ekki sé annađ sagt. Fyrir utan námslán voru sumir námsmenn međ velunnara í sendiráđum Íslands. Stöku námsmađur gekk lausum hala međ lykilinn ađ sendiráđi Íslands og einn ţeirra, sem stundađi nám viđ London School of Economics, bauđ samnemendum sínum í eftirpartý í sendiráđinu á Eaton Terrace ţegar ţađ var lokađ almenningi. Hann var einnig međ lyklavöld ađ áfengisbirgđum íslensku utanríkisţjónustunnar. Já, those were the days. Ćtli ţađ hafi veriđ Benedikt Ásgeirsson eđa Ţorsteinn Pálsson sem gerđu svo vel viđ fátćka námsmenn á LSE? Ég veđja á Steina. Hann hafđi veriđ í pólitík og sjúklega "Evrópusinnađur" alveg eins og Illugi sýnist mér vera.

Samnemandi íslenska stúdentsins, danskur heiđursmađur og er virtur fjármálaráđgjafi í dag, sagđi mér fyrir tveimur árum međ mikilli hrifningu frá partíi í íslenska sendiráđinu sem honum var bođiđ í af íslenskum skólafélaga á LSE. Er hann sá fljótt ađ ţessi veislulýsing misbauđ siđferđiskennd fornleifafrćđingsins, eins og hans reyndar líka - honum ţótti ţetta bara gott partí og sá sem bauđ var öđlingur og góđur drengur fćddur norđur undir heimskautsbaug. Hann spurđi loks íbygginn á svip hvort slíkur öđlingháttur viđ stúdenta vćri almenn praxís í íslenskum sendiráđum. Ég sagđist ekki vitađ ţađ, en upplýsti hann ţó um ađ í eina skiptiđ sem ég hafđi veriđ bođađur í íslenskt sendiráđ, ţá var mér bara bođiđ vatn ađ drekka, enda hafđi ég ţá ekki veriđ námsmađur í meira en 15 ár. Annađ fékk ég ekki. Allt var eđlilegt, ekkert bruđl, ekki einu sinni ein skitin snitta frá NOMA. Sendiherrann sem brynnti mér međ íslensku lindarvatni var hins vegar síđar tilbúinn ađ veita meira en vatnsglas ţegar hann vildi afhenda hausinn af Íslandi á silfurfati til ESB. Hann var svo sannarlega líka tilbúinn ađ tćma barskápinn og meira til, ţó hann hafi veriđ styrktur til náms í DDR - eđa kannski einmitt ţess vegna.

Í lokin verđ ég  ég ađ minnast ekta diplómata sem reddađi mér fátćkum stúdent á Englandi voriđ 1989, ţar sem ég var á dönskum Forskerakademi-styrk viđ hluta doktorsnáms míns í Durham. Ég ţurfti ţá ađ fara á ráđstefnu til Maine í Bandaríkjunum. En ég hafđi aldrei fariđ til BNA og hafđi ţví enga vegabréfsáskrift til fyrirheitna landsins. indonesia.jpgÉg hafđi ţegar samband viđ Íslenska sendiráđiđ í Lundúnum snemma árs og fór ţangađ međ vegabréf mitt sem ţeir sendu í Bandaríska sendiráđiđ. Bandaríkjunum gekk mjög erfiđlega ađ skilja hvađ mađur sem var međ vegabréf frá Íslandi, leit út eins og hryđjuverkamađur frá Ítalíu, bjó í Danmörku og var viđ nám á Englandi vildi til fyrirheitna landsins í flugi međ Air Kuwait (sem voru reyndar voru međ ódýrasta flugiđ vegna ţess ađ enginn vildi fljúga međ ţeim vegna flugráns á einni flugvél ţeirra í Alsír). Bandaríska sendiráđiđ vissi ţó ekki, mér vitandi, ađ ég flygi međ Air Kuwait. Loks var ekki nema vika í brottför og ekki var vegabréfiđ enn komiđ frá Bandaríska sendiráđinu. Ég hringdi í íslenska sendiráđiđ sem sá um ţetta allt fyrir mig og svo vel vildi til ađ ég náđi í sendiherrann, Ólaf Egilsson, sem síđar í vikunnu átti ađ hitta sendiherra Bandaríkjanna. Á ţeim fundi var vegabréfsáritun minni "reddađ" og Ólafur Egilsson fékk vegabréfiđ mitt og ég sótti ţađ daginn eftir snemma morguns í sendiráđiđ á 1. Eaton Terrace, sama dag - áđur en ég flaug til New York. Ólafur var ekta diplómat og vann öllum stundum fyrir alla. En ég efa ađ Ólafur hefđi gefiđ námsmönnum lyklavöld ađ sendiráđi Íslands frekar en ađ lyklar ađ tollfrjálsum vínbirgđum hafi legiđ á glámbekk. En hann gat hjálpađ námsmönnum. Ţađ gat LÍN á ţeim árum, en nú á ađ taka námslánakerfiđ af lífi svo ađeins ţeir sem eiga ríka ađ geti stundađ nám. Bubbadrengir og millapíur međ ađgang ađ börum siđspilltra valdastétta verđa líklega ţeir einu sem komast í nám erlendis, nema ađ menn sé ţví fluggáfađri en bubbabörnin. Ţetta er víst ţađ sem kallađ er ađ viđhalda gömlum hefđum.

Illugi, hvađ finnst ţér. Hefđir ţú fílađ opinn barskáp sendiráđsins og námsmannaveislu  í húsakynnum Íslenska ríkisins? Varla. Ţú nefnir ekkert slíkt í kynningarefninu um nám erlendis efst sem framleitt var af Rannís. Er opinn barskápur sendiráđa hluti af reynslunni sem allir ţurfa ađ fá í námi erlendis?


Bloggfćrslur 7. júní 2016

Höfundur

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson
Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

vilhjalmur@mailme.dk

Bćkur

Kynning á nokkrum fćrslum, greinum og bókum PostDocs


Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband